Ouderbetrokkenheid

Hoe help je de school beter worden, zonder over te komen als een bemoeial: 3 praktische tips

Wat is ouderbetrokkenheid?

Ouderbetrokkenheid is de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding en het onderwijs van hun kind. Het wordt dan ook van groot belang geacht dat opvoeders en onderwijsprofessionals samenwerken. Het uitgangspunt is dat wanneer er een gelijkwaardige samenwerking ontstaat tussen ouders en school, de kans vergroot dat kinderen zich beter ontwikkelen en ontplooien.

Iedere ouder wil goed onderwijs voor zijn kind

Je ziet als ouder dat het beter kan op school, maar je bent voorzichtig om je mening te delen. Je wilt immers niet als bemoeial overkomen. Je wilt niet dat leraren anders naar je kind gaan kijken. Dat wringt. Hoe kun je toch je school helpen om nog beter te worden? In deze blog staan 3 praktische tips waar je morgen mee aan de slag kunt.

Wie bepaalt hoe het gaat op school?

Simpel: dat is het lerarenteam. Zij zijn de professionals. Zij hebben ervoor geleerd. Zij zijn elke dag bezig met de leerlingen in de klas. Zij willen net zo graag dat jouw kinderen vooruitgaan als jij.

Betekent dat dat je dan maar je mond moet houden? Nee, zeker niet. Ouders kunnen enorm waardevolle input leveren. Jij kunt verwoorden wat je kinderen ervaren. Jij ziet dingen die nog beter kunnen.

Maar hoe deel je deze feedback op zo’n manier dat de school jouw betrokkenheid ziet als steun en niet als bemoeienis? Daarvoor drie concrete tips:

Tip 1 : Geef feedback gebaseerd op feiten en effecten, kom niet met meningen en tips

Geen leraar zit te wachten op je tips over hoe dit of dat allemaal beter kan. Misschien dat ze beleefd naar je luisteren, maar de kans dat ze in beweging komen is niet zo groot.

Wat wel werkt is feedback geven op basis van wat je ziet gebeuren en wat het effect daarvan is op jouw kind of op jou als ouder. Bijvoorbeeld: ‘Mijn zoon komt thuis en kan mij niet uitleggen wat voor huiswerk hij heeft. Daardoor weet ik niet zo goed of ik kan helpen of herinneren.’ Nadat je dat gezegd hebt houd je je mond dicht en wacht rustig af.

Waarom werkt deze manier van feedback geven? Een feitelijke observatie kun je moeilijk afdoen met ‘onzin’. Een gevoel van iemand kun je evenmin ontkennen. Maar een mening of een tip? Daar kun je ‘ja maar’ op antwoorden. Of ‘dat hebben we al geprobeerd’. Door de leraar zelf na te laten denken, te reflecteren, is de kans veel groter dat hij of zij iets met jouw input gaat doen, probeer het maar eens!

Op alle leerKRACHT-scholen leren we leraren om op een goede manier feedback te geven en te ontvangen met ons feedback-model. Hier een voorbeeld van hoe dat model werkt.

FIGUUR 1: HET FEEDBACKMODEL VAN LEERKRACHT

Wil je meer weten over onze ervaringen met ouderbetrokkenheid?

Bekijk de ervaringen van leerKRACHT-scholen!

Tip 2: Organiseer samen met de MR of de OR een ouder-arena

De eerste tip ging over wat jij wilt delen met de school, maar het is nog sterker om samen met andere ouders jullie ervaringen met de school te bespreken. Dat kan in een medezeggenschapsraad (MR) of ouderraad (OR). Je kunt dat doen door ‘normaal’ in gesprek te gaan, maar dat is niet altijd even effectief. Voor je het weet zijn jullie meningen en tips aan het delen die bij de school in het verkeerde keelgat gaan.

Er is een werkvorm die veel beter werkt: de ’ouder-arena’. Die werkvorm gebruiken leraren op leerKRACHT-scholen met hun leerlingen, maar dat kan ook met ouders. In bedrijven gebruiken ze deze vorm van dialoog ook vaak: de ‘fishbowl’.

Hoe werkt dat?

Vraag als OR of MR aan de school welke vragen zij jullie als ouders willen stellen: ‘waar willen jullie onze feedback op?’

Vorm een gevarieerde groep van 6 tot 10 ouders. Die groep gaat tijdens de ouder-arena in een gesloten cirkel zitten (binnencirkel).
Vraag één van de leraren het gesprek met jullie als ouders te faciliteren, terwijl een groep leraren in een cirkel om jullie heen gaan zitten.
Tijdens het gesprek houden de leraren zich stil, terwijl de ouders in gesprek gaan over de vragen van de leraren. Zij mogen daarbij geen namen van individuele leraren gebruiken, zodat het veilig blijft voor iedereen.
Na afloop reflecteren de leraren op wat zij gehoord hebben en zetten die feedback om in verbeteracties.

Waarom werkt dit?

Jullie geven input op vragen waar de school mee zit, dat verhoogt de kans dat ze er wat mee gaan doen
Het gesprek wordt geleid door een leraar, die weet waar zijn collega’s mee zitten en kan het gesprek verdiepen waar meer input nodig is
De leraren zijn stil, ze kunnen geen ‘ja maar’ zeggen. Dat leidt ertoe dat ze rustig na kunnen denken over jullie feedback

In honderden leerKRACHT-scholen in heel Nederland houden leraren leerlingarena’s met hun leerlingen, om de stem van de leerling te horen over het onderwijs. Dat werkt, kijk maar eens naar de video hiernaast.

De ouderarena is een afgeleide van deze leerlingenarena. En het werkt, lees hier bijvoorbeeld het succesverhaal van De Kweekvijver

DE LEERLINGARENA: LUISTER NAAR DE STEM VAN DE LEERLING

Tip 3: Introduceer het scrumbord door te helpen met het organiseren van een project

Leraren besteden veel van hun tijd aan andere zaken dan lesgeven: nakijken, vergaderen, administratie. Niet omdat ze daar per se lol in hebben, maar omdat het erbij lijkt te horen. Daarnaast organiseren scholen projecten. Denk aan de invulling van feestdagen, sportdagen, schoolkamp, afscheid groep 8 of onderwijsinhoudelijke projecten rondom een thema. Dat vraagt overleg, afstemming en de uitvoering van taken. Dit soort projecten kun je heel goed ‘wegzetten’ op een scrumbord. Dat geeft overzicht. Veel van onze scholen doen dat. En het gevolg? Het scrumbord gaat ook de klas in! Waarbij leerlingen hun (gezamenlijke) werk organiseren en uitvoeren aan de hand van een scrumbord. Voor je kind een nuttige, toekomstgerichte vaardigheid!

Heb jij, via je werk, reeds ervaring met het scrumbord? Help je school dan door je hulp aan te bieden met het organiseren van een project, zoals de (online) afsluiting van het schooljaar. Introduceer hierbij het scrumbord, of eventueel het organisatorisch bord, zodat de school hiermee begint te werken. Ze ervaren dan zelf hoeveel overzicht en tijd dit voor ze oplevert.

Hoe introduceer je dit op school?

Vraag een gesprek aan met de schoolleider. Vertel wat je leest, ziet of hoort over werkdruk in het onderwijs en dat jij hierin misschien iets kunt bijdragen. Kortom, bied het gewoon aan.
Geef in een ouderenquête of tijdens een gesprek over jouw kind aan dat je hierin iets kunt betekenen.

Zo, drie tips waarmee jij het onderwijs op de school van je kinderen beter kan maken. En het fijne is dat deze drie tips niet bemoeierig overkomen. Sterker nog, leraren en de schoolleider zullen met plezier naar je luisteren. Wat zij met je input doen? Dat bepalen ze zelf, het is hun vak. Maar van één ding kun je op aan: ze zijn er voor jouw kind!