Je hebt vast wel eens aan een leerling gevraagd hoe hij of zij de les of lesdag vond. Welk antwoord kreeg je? Waarschijnlijk zoiets als ‘leuk’, ‘saai’, ‘moeilijk’ of ‘wel gezellig’. Misschien heb je doorgevraagd en ben je wat meer te weten gekomen van de leerling. Feedback kan namelijk heel waardevol zijn, maar dan moet je wel weten hoe je je leerlingen feedback laat geven zodat je er wat mee kunt. In deze blog reiken we je de volgende 4 manieren aan waarmee je op een laagdrempelige en veilige manier feedback van leerlingen kunt ophalen en omzetten naar acties:
- Formatief handelen als feedbackinstrument
- Samen verbeteren met Lesson Study
- Feedbackwerkvormen door de inzet van een ‘Retrospective’
- OnzeLes-app
De kracht van feedback
In het onderwijs zijn we gewend om leerlingen feedback te geven. Dit doen we omdat we weten dat ze op die manier tot leren komen. Voor ons als volwassenen geldt dat net zo goed. Feedback is een krachtig instrument om je eigen handelen te verbeteren of bevestigd te worden in dat wat je doet. En aangezien jouw leerlingen je dagelijks bezig zien, is het logisch om aan hen feedback te vragen.
Er is nog een bijkomend positief effect van het betrekken van leerlingen bij het verbeteren van je lessen: het versterkt je band met leerlingen. Door feedback te vragen, stel je je kwetsbaar op. En je neemt leerlingen serieus. Dat nodigt leerlingen uit om zich ook op die manier op te stellen. Jullie staan dan beide in de leerstand. Er zit eigenlijk geen nadeel aan het ontvangen van feedback, je moet alleen wel nadenken over de manier waarop je feedback gaat vragen zodat het je echt wat oplevert.
Maar we hebben al een leerlingenraad...
Op alle scholen wordt de stem van de leerling op de een of andere manier gehoord. Vaak in de vorm van een leerlingenraad of een leerlingenquête. In de leerlingenraad zit een afvaardiging van de leerlingen. Zo’n leerlingenraad kan heel waardevol zijn om input te krijgen op het algemene reilen en zeilen van de school, maar meestal heb je er als individuele leraar niet zoveel aan. Je krijgt geen feedback op jouw lessen.
Ook nemen veel scholen leerlingenquêtes af. Bij de ene school met een heel hoog invulpercentage, omdat het tijdens schooltijd wordt afgenomen, bij de andere school met een laag invulpercentage omdat het invullen op basis van vrijwilligheid gebeurt. Ook is de motivatie om de enquête serieus in te vullen nogal wisselend. Dat hangt ook samen met de vraag of leerlingen na het invullen nog een terugkoppeling krijgen. Wat gebeurt er met de resultaten? Zo’n leerlingenquête, mits goed ingevuld, kan een mooi totaalbeeld geven van hoe leerlingen het onderwijs ervaren, maar ook hierbij geldt dat het vrij algemeen is en dat het lastig is om het als feedback op jou als leraar te lezen.
Tot slot hoor je steeds meer dat voor de beoordeling van de leraren, de leerlingen een vragenlijst invullen. Dit is meestal eenrichtingsverkeer, de leerling geeft een oordeel. We merken zelden dat dit leidt tot een gesprek in de klas. Daarnaast, vaak gaat het over een heel schooljaar en bieden de uitkomsten te weinig houvast voor jou als leraar om op lesniveau verbeteringen door te voeren.
Bovenstaande is geen pleidooi om deze instrumenten de deur uit te doen, maar er is meer mogelijk. Zodat jij als leraar er echt wat aan hebt. Sterker nog, zodat de leerling zich echt gezien en gehoord voelt.
4 manieren om feedback te krijgen waar je als leraar wat aan hebt
We geven 4 manieren van feedback vragen waarbij we steeds een stap verder gaan: van achteraf bevragen van leerlingen tot vooraf betrekken van leerlingen bij de vraag ‘wat is een goede les’. Daarbij gaat het om feedback die specifiek is, over het ‘nu’ gaat, de mogelijkheid tot het voeren van een dialoog geeft en leidt tot actie, van jou en/of de leerling.