Inspectierapport gaf het beslissende zetje

‘Nóóit meer terug naar de lange vergaderingen van vroeger’

Het team van de mbo-opleiding tot bedrijfsadministrateur van het Horizon College in Alkmaar werkte hard aan kwaliteitsverbetering – met succes. Begin 2019 beoordeelde de onderwijsinspectie de kwaliteit van de opleiding nog op drie punten als onvoldoende. Anderhalf jaar later waren deze verbeterpunten weggewerkt en sprak de inspectie tevreden over ‘systematische verbetering van het onderwijs’ en over een team dat ‘gezamenlijk en met energie aan de slag’ is. Een hele prestatie, zeker in coronatijd.

(Geen) verrassing

Toen in januari 2019 de onderwijsinspectie op bezoek kwam, voorzag eigenlijk niemand binnen het Horizon College grote problemen. Het bedrijfsadministrateur-opleidingsteam met veel ervaren docenten stond als een huis en de studenten waren tevreden. Dat in het toezichtrapport (mei 2019) stond: ‘de afname en beoordeling van examens, de kwaliteitszorg en de kwaliteitscultuur beoordelen wij als onvoldoende’, kwam dan ook hard aan.

Opleidingsmanager Amal van Duin was net een paar weken in functie toen de inspectie langskwam: ‘Mijn oordeel was nog niet helemaal gevormd, al zag ik wel dat dit team keurig deed wat gevraagd werd – maar niet meer. Ik miste het openstellen voor elkaars ideeën en een ondernemend en vernieuwend klimaat. Precies dat benoemde de inspectie ook als punten waar winst te behalen was. Na een korte fase van ontkenning (‘de inspectie heeft niet goed gekeken’) drong door dat er wel degelijk iets moest veranderen – en dat we hulp nodig hadden bij het herstel- en verandertraject. Uit verschillende mogelijkheden koos het team voor stichting leerKRACHT omdat de concrete, heldere en efficiënte aanpak het beste bij ons past.’

Urgentie duidelijk

Ook schoolcoach (en docent economie) Joris Meuwese was nieuw in het team ten tijde van het inspectiebezoek: ‘Ik was pas drie maanden in dienst, terwijl sommigen hier al dertig jaar werkten. Bij mijn ervaren collega’s zag ik dat de klassensituatie op rolletjes liep. Maar iedereen pakte de lessen op z’n eigen manier aan en er was weinig samenwerking, het waren twaalf aparte eilandjes. Ook materiaal werd nauwelijks onderling gedeeld. Erg jammer, ik zag dat we elkaar zoveel meer konden ondersteunen. En dan die eindeloze vergaderingen… ieder agendapunt werd met alle collega’s besproken, of dat nou relevant was of niet. Dus ik zag wel verbeterpunten, maar ja, ik was een broekie van 26 dat hier net werkte. Dat inspectierapport maakte de urgentie van de drie herkenbare verbeterpunten goed duidelijk.’

Omslag

Het team ging aan de slag op de leerKRACHT-manier, met Joris en een collega als schoolcoaches. Joris: ‘In het begin was het wel wennen voor iedereen. Bijvoorbeeld met het voorbereiden van de open dag: we waren gewend alles met het hele team te bespreken. Dit keer meldden zich drie mensen om de organisatie op zich te nemen. Zij kregen het vertrouwen van de andere collega’s dat ze daar capabel genoeg voor waren en gingen gezamenlijk aan de slag in een werksessie. Wat enorm hielp om die omslag te maken, was dat de anderen tegelijkertijd aan andere acties konden werken; we waren zo als team veel productiever.

Langzamerhand veranderde de cultuur binnen ons team. We leerden elkaar beter kennen, we deelden lesmaterialen en ideeën. Er kwam meer vertrouwen en openheid. We begonnen zelfs met onderling lesbezoek en gezamenlijk lesontwerp.’

Hecht team

Al na een half jaar was er duidelijk verbetering te zien. Amal: ‘We waren een hecht team geworden van mensen die elkaar hielpen, samen moeilijkheden oplosten, met elkaar overlegden, afspraken maakten – en die nakwamen – en dat alles heel efficiënt deden. Toen had ik echt het gevoel: ‘inspectie, kom maar op!’

Toen de onderwijsinspecteurs opnieuw op bezoek kwamen, zagen ook zij ‘een gedreven team, waarvan de leden voor elkaar klaarstaan en bereid zijn met elkaar te delen’. Dat was een dik compliment, waar we erg blij mee waren. Het bijbehorende feestje houden we (vanwege corona) nog even tegoed.’

Systematiek vasthouden

Nu de positieve beoordeling binnen is, valt het team niet terug in de oude manier van werken. Joris: ‘We trekken er iets minder hard aan. Maar de systematiek houden we vast: samen doelen stellen en daar met elkaar aan werken, met efficiënte en effectieve werkoverleggen in kleine teams. Ook het retrospective wil ik zeker behouden, ik vind het heel waardevol om terug te blikken op wat je gedaan hebt en wat er beter kan. Ik vraag ook geregeld aan studenten: ‘Wat hadden jullie liever anders gewild?’ En we willen nóóit meer terug naar de lange vergaderingen van vroeger, urenlang praten en niets doen!’