Vervolg impacttraject kansengelijkheid | scholendagen 2022
Gelijke Kansen Alliantie & Stichting leerKRACHT
De kansenongelijkheid neemt toe
De documentaire serie Klassen riep veel herkenning en compassie op bij leraren en schoolleiders door het hele land. Dat kansenongelijkheid was toegenomen door de corona-crisis werd in bijna ieder schoollokaal zichtbaar. Bijna overal ontwikkelde zich een gevoel van urgentie om hier iets aan te doen. En dat is nodig ook. In de afgelopen 15 jaar is de kansenongelijkheid in het Nederlands onderwijs in deze periode bijna verdubbeld (zie figuur 1). Vooral het verschil in leesvaardigheid werkt kansenongelijkheid in de hand. Bijna een kwart van de Nederlandse 15-jarige leerlingen kan zelfs niet goed genoeg lezen om goed mee te doen in de samenleving.
FIGUUR 1: KANSENONGELIJKHEID IN HET NEDERLANDSE ONDERWIJS
Wat kunnen we hier tegen doen?
Een goede docent is de beste manier om de onderwijskwaliteit te verhogen. Een verbetercultuur op scholen is cruciaal om de docentkwaliteit te verhogen. Op een school met zo’n cultuur nemen schoolleiding en docententeam samen verantwoordelijkheid voor het continu verbeteren van het onderwijs (zie figuur 2). Dit is niet de praktijk op Nederlandse scholen: 75% van de leraren komt zelden of nooit bij elkaar in de klas. De Nederlandse schoolleider is wereldkampioen administratie en vergaderen (bron: OESO). De aanpak van stichting leerKRACHT brengt hier verandering in, wij brengen de verbetercultuur op scholen.
FIGUUR 2: CONCLUSIE INSPECTIE OVER SCHOOLVERSCHILLEN
Wat kun jij hiermee als schoolleider of leraar?
Ga met je gehele team in gesprek over dit thema tijdens de scholendag over hoe jullie school een kansengelijkere school kunnen worden. We hebben hiervoor een uniek programma ontwikkeld dat we tijdens het impactprogramma rondom de serie Klassen op 25 scholen uitgevoerd hebben.
Na dit succesvol pilotprogramma in het schooljaar van 20/21, bieden we – Stichting leerKRACHT samen met de Gelijke Kansen Alliantie – ook in het schooljaar 21/22 een dagprogramma aan speciaal voor scholen (PO en VO). Daar kun jij deel van uitmaken, geef je op bij je wethouder onderwijs.
Een (mid)dag doelgericht met elkaar in gesprek
Een werksessie over kansengelijkheid doe je met je gehele team, inclusief schoolleider, conciërge en ib’er, én je betrekt hierbij natuurlijk ook je leerlingen. Vooraf wordt de dag voorbereid door een klein comité dat een datamuur voorbereid. Hierop staan nationale en lokale gegevens over kansengelijkheid, kennis over kansengelijkheid uit de Klassen Toolkit. Maar ook percentages en indicaties over kansen op de eigen school, deze kun je onder andere halen uit het Gelijke Kansen Dashboard. Nadat de schoolleider een openingsspeech vol inspiratie heeft gegeven ga je met je team in dialoog over deze datamuur, met vragen als: ‘Wat verrast je?’ ‘Wat betekent dit voor je eigen klas?’ ‘Zijn er hier Anyssa’s of Yunus-Can’s?’ Vervolgens komen de leerlingen aan bod in een leerlingarena. In zo’n arena beantwoorden een klein groepje leerlingen een drietal vragen over kansengelijkheid. De toehoorders mogen enkel luisteren en komen zo tot geheel nieuwe inzichten. Met al deze inspiratie, informatie en inzichten op zak gaat het team nu aan de slag met het stellen van doelen. Een doelensessie – gebaseerd op de bordsessie van stichting leerKRACHT – leidt tot krachtige en ambitieuze doelen waaraan een aantal weken gewerkt kan worden. Onder die doelen komen gelijk acties die door individuele teamleden opgepakt kunnen worden, deels al in de werksessie die volgt. In die werksessie bereid je, samen met een collega, een les voor die je verbetert op basis van de gestelde doelen. Zo eindigt de dag niet met enkel inspiratie en bewustwording, maar ook met acties en initiatieven.
Waarom zou je mee willen doen?
De eerste 25 scholen die mee hebben gedaan kijken positief terug op hun scholendag. Bij iedere school is er echt een goed gesprek op gang gekomen over kansengelijkheid op de eigen school en de eerste acties zijn opgepakt. Een groot deel van deze scholen kiest dit jaar voor een langer traject waarmee ze op deze acties duurzaam gaan doorpakken, en we hebben gemerkt dat dit ook een voorwaarde is voor blijvende impact van de scholendag. De Klassen scholendag is daarom gelijk een kennismaking met het werken in een continue verbetercultuur, aangezien wij geloven dat het programma enkel duurzame resultaten kan opleveren als kansengelijkheid op regelmatige basis op de agenda blijft staan en het gehele team samenwerkt aan de opgestelde doelen. De scholendag is daarmee een intensieve studiedag waarin je echt aan de slag gaat met het thema, vooraf, tijdens en na de sessie zelf. Een investering, maar dit levert wel een gedragen ambitie op om kansenongelijkheid structureel aan te pakken in de gehele school. Je wordt in dit gehele traject ondersteunt door stichting leerKRACHT en de Gelijke Kansen Alliantie, maar je doet mee omdat jullie zélf aan de slag willen met dit thema.
Praktische informatie
Hoe meld ik me aan: Geef je op bij de wethouder/ onderwijscontactpersoon bij jouw gemeente. Zij geven je aanmelding door aan stichting leerKRACHT.
Hoe bereid ik me voor: In het intakegesprek met de expertcoach neemt hij/zij je mee in de voorbereiding. In het PO wordt de voorbereiding grotendeels uitgevoerd door de schoolleider, in het VO door een klein team van leraren plus de schoolleider.
Wat moet ik investeren? De dag wordt je kosteloos aangeboden door de Gelijke Kansen Alliantie. Onderschat echter niet de tijdsinvestering voor en na de sessie. Dit levert je wel échte impact op.
Wanneer: Na het intakegesprek wordt in overleg met de scholen de scholendag ingepland. Deze vindt naar verwachting plaats in maart-april ’22, op de eigen school.
Meer informatie
De Gelijke Kansen Alliantie
De Gelijke Kansen Alliantie (GKA) werkt samen met scholen, gemeenten en maatschappelijke partners aan het verbeteren van kansengelijkheid in het onderwijs met aandacht voor thuis, school en de leefomgeving.
