Als team staan we dichter bij onze leerlingen
Sint Ursula ontwikkelt profielwerkstuk nieuwe stijl met verbeterbord en leerlingarena
Het havo-bovenbouw team van Scholengemeenschap Sint Ursula in Horn greep de vernieuwing van het profielwerkstuk aan om zich de leerKRACHT-methodiek eigen te maken. Dat heeft heel goed uitgepakt, vindt leraar Jules van Hensberg. ‘Door de inzet van het verbeterbord hebben we actief en eensgezind in korte tijd het profielwerkstuk nieuwe stijl kunnen ontwikkelen. Ook de inbreng van onze leerlingen via de leerlingarena was erg nuttig.’ Jules adviseert scholen die met leerKRACHT willen starten een concreet project bij de kop te pakken. ‘Je ervaart dan direct wat de methodiek je als team kan brengen.’
Jules was zo verknocht aan zijn eigen middelbare school, dat hij er na zijn studie Duits en wat omzwervingen langs andere scholen, als leraar is teruggekeerd. Jules typeert het Sint Ursula als een van oorsprong katholieke Limburgse plattelandsschool, omringd door dorpen. Sinds een aantal jaar is de brede scholengemeenschap een Apple Distinguished School en werken leraren en leerlingen voornamelijk met devices.
‘Het Sint Ursula is een fijne, moderne school met een prettige, open sfeer, ook onder collega’s’, vertelt Jules. ‘Desondanks was iedereen onze ellenlange werkoverleggen enorm beu. Daar wilden we vanaf. Bovendien wilden we onze leerlingen meer inspraak geven bij het maken van onderwijsbeleid en zochten we naar een goede werkwijze om dat mogelijk te maken.’
Het havo-bovenbouw team, waar Jules toe behoort, besloot zich te oriënteren hoe het anders zou kunnen. ‘We hebben rondgekeken op andere scholen, zowel op team- als op directieniveau. Daar kwam uit dat we met leerKRACHT wilden starten.’
Scholingsbudget
De teamleden stelden hun eigen scholingsbudget gedurende twee jaar beschikbaar. De bereidheid in het team om met leerKRACHT aan de slag te gaan was groot, blikt Jules terug. Het team van achttien personen werd in tweeën gesplitst. Elke groep ging onder begeleiding van een schoolcoach aan de slag, waar Jules er één van was. Ze werden bijgestaan door een externe leerKRACHT-expertcoach. Tijdens verbindingssessies deelden de twee groepen hun opbrengsten.
‘Wat we in de nieuwe samenstelling meteen hebben aangepakt is het profielwerkstuk’, vertelt Jules. ‘Het team dacht al langer aan een andere opzet van het profielwerkstuk. We moesten de havo-leerlingen voortdurend met van alles helpen, van het bedenken van een onderwerp en het formuleren van de hoofdvraag en deelvragen tot het opzetten van een enquête. Het leek wel alsof we als begeleiders telkens ons eigen profielwerkstuk aan het beoordelen waren.’
In schooljaar 2019-2020 ontwikkelde de economieleraar een pilot met een profielwerkstuk nieuwe stijl. Hij koos de insteek ‘Ondernemerschap in de klas’, waarbij het profielwerkstuk meer het karakter van het bedrijfsplan van een jong bedrijf kreeg. Jules: ‘Een mooi idee en de leerlingen vonden het geweldig, maar hij kreeg het in zijn eentje organisatorisch niet van de grond voor alle 120 havisten.’
Profielwerkstuk nieuwe stijl
Met de leerKRACHT-methodiek lukte dat wél. Volgend op de pilot van de economieleraar werden in het team in één sessie de taken verdeeld en duidelijke afspraken gemaakt. Elk leerKRACHT-overleg werd aan de verdere ontwikkeling van de nieuwe opzet besteed. ‘Telkens konden we afstrepen wat er al gedaan was en taken verdelen wat er voor de volgende keer moest gebeuren. Dat kwam allemaal op het verbeterbord. Door de regelmaat, de duidelijke afspraken en de relatief korte bijeenkomsten konden we binnen drie maanden en met de inzet van ons gehele team concreet toewerken naar het profielwerkstuk nieuwe stijl. De leerlingen hebben dat schooljaar massaal met ongekend veel plezier en succes gewerkt aan hun profielwerkstuk. Alles kwam samen in een geweldige slotavond, waarin de groepjes hun start-up pitchten voor leraren, ouders, een gedeputeerde van de provincie Limburg en vertegenwoordigers van de lokale en regionale media.’
12 Stappen Plan
Na die eerste periode van samen werken aan een gemeenschappelijk doel merkten de leraren dat hun onderlinge verbondenheid enorm was gegroeid. Jules: ‘Iedereen wilde z’n steentje bijdragen en deed waar hij of zij goed in is. Dat werkt veel effectiever dan wanneer iemand iets in zijn eentje voor elkaar wil krijgen. Onze economieleraar was opgelucht dat het toch gelukt was en dat bovendien het hele team achter zijn idee was gaan staan.’
Ondanks hun enthousiasme kwam de eerste lichting leerlingen die in de nieuwe opzet aan hun profielwerkstuk hadden gewerkt, met behoorlijk wat verbeterpunten. ‘We hebben alle suggesties via een leerlingarena opgehaald en later tijdens een bordsessie met het team geanalyseerd’, vertelt Jules. ‘Daar hebben we actiepunten aan gekoppeld, zodat we voor dit schooljaar allerlei verbeteringen door konden voeren.’ Als belangrijkste verbeterpunt gaven leerlingen en leraren aan meer behoefte te hebben aan sturing. Daarom werd het ’12 Stappen Plan’ ontwikkeld: iedereen weet nu nog beter wat hem of haar te doen staat.
‘Ondanks de coronaperikelen hebben leerlingen en leraren het dit jaar heel goed gedaan’, zegt Jules. ‘Omdat alle leraren nu op dezelfde wijze hun begeleiding inrichten, hebben leerlingen ook niet langer een voorkeur voor een specifieke leraar. De begeleiding is niet langer vakspecifiek.’
Via een leerlingarena zijn weer verbeterpunten opgehaald.
Dichter bij de leerling
Terugkijkend op de introductie van de leerKRACHT-methodiek beoordeelt Jules de werkoverleggen aan de hand van het verbeterbord als snel en effectief. ‘Ter plekke worden de behaalde doelen afgevinkt, vervolgstappen benoemd en taken verdeeld. De acties zijn ook veel beter behapbaar, zodat ze sneller zijn uit te voeren. Bovendien is er meer saamhorigheid en verantwoordelijkheidsgevoel binnen het team.’
Het havo bovenbouw-team zit nu in het tweede leerKRACHT-jaar. De coronacrisis met zijn online onderwijs leverde een achterstand op, desondanks hopen we de komende jaren ook de andere teams van het Sint Ursula met de leerKRACHT-methodiek te laten kennismaken. Ons eigen bovenbouw havo-team gaat starten met gezamenlijk lesontwerp en lesbezoek. Dat is er in coronatijd bij ingeschoten.’
