Datamuur: vanuit data je doelen formuleren

“Door de externe leerKRACHT-coach, waar we veel aan hebben gehad, werd ons aangeraden om vanuit data onze doelen te formuleren”, verklaart Thijs Mooij de start met de datamuur. Thijs is leraar van groep 5/6 en ook lid van het leerKRACHT-team. “Met een klein team zijn we toen gaan inventariseren. ‘Wat is er aan data beschikbaar en wat nog niet en welke data kunnen we goed gebruiken?’ We zijn aan de slag gegaan en hebben de gegevens vervolgens aan de hand van een datamuur aan onze collega’s gepresenteerd.” Thijs vindt de datamuur een handig instrument. “Om te weten wat mogelijke verbeterthema’s zijn, heb je een goed feitelijk beeld van de huidige situatie van de school nodig. In het begin gebruikten we onder meer data uit de middentoetsing, het leerlingvolgsysteem en cijfers over sociale veiligheid”, vult Jennifer aan, “maar op de laatste studiedag hebben we de datamuur als werkvorm gebruikt. We maakten een rondgang langs alle bordteams. Collega’s konden nieuwe data inbrengen, onder meer vanuit het halfjaarlijkse kwaliteitsonderzoek, maar ook uit de leerlingarena.”

Schoolleider Evelyne Derks van de Montessorischool vindt dat de datamuur goed laat zien dat onderwijs een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. “Alle groepen hebben met elkaar te maken en wat in groep 1/2 gebeurt heeft uiteindelijk effect op groep 8. Als je een omissie constateert in groep 5 moet je in eerdere groepen een interventie plegen.”

Het team van de Montessorischool was daarmee al goed op elkaar ingespeeld en maakte gebruik van elkaars expertise. Waarom dan toch op zoek naar een nieuwe werkvorm? “We misten iets. LeerKRACHT bracht ons de structuur en ritmiek die nog ontbraken. Deze werkwijze geeft ons handvatten om, als het ware door een trechter heen, goed te kunnen focussen”, antwoordt Evelyne. “Bovendien is leerKRACHT sterk in het bewaken van tijd. We houden namelijk allemaal nogal van praten”, lacht ze. “Door de borden komen we snel to-the-point. Het is een ontdekking wat je in een kwartier kunt bespreken.”

“Met leerKRACHT vallen alle puzzelstukjes in elkaar”, merkt ook Thijs. “Bij elkaar binnenlopen, samen lessen ontwikkelen, praten over didactiek, elkaars expertise gebruiken, we deden het allemaal al, maar nu weten we ook waarom we dat doen en hoe het elkaar versterkt.”

“In het begin hadden we grote ambities, eigenlijk meer dromen”, gaat Jennifer verder. “Gaandeweg hebben we geleerd om onze doelen klein te houden. Op de borden staan steeds kleinere, concrete doelen. Het hoeft allemaal niet vandaag af. Goed is goed en morgen weer een beetje beter.”
Thijs vindt dat het team in dit tweede schooljaar met leerKRACHT hier al zoveel meer profijt van ondervindt. “Neem het Jaarplan. We hebben als uitgangspunt het inspectiekader genomen. Daar hebben we de data van onze school naast gelegd. Vervolgens hebben we gekeken welke thema’s voor ons van belang zijn om een heel jaar aan te gaan werken. Het team heeft in gezamenlijkheid de keuze voor vijf jaarthema’s gemaakt. Omdat de doelen door het team zelf gekozen zijn, is er draagvlak. Iedereen heeft de motivatie en de bereidheid om hieraan te werken.”
“En”, vult Evelyne aan, “Niet alleen het lerarenteam focust op deze vijf doelen, ook de overblijfmedewerkers, ondersteuners, zorgmedewerkers, kinderen en ouders focussen erop. Wij spreken op onze school trouwens consequent over kinderen en niet over leerlingen. We werken met elkaar een heel jaar lang om de doelen te bereiken. In de kern gaat het om drie vragen: leren de kinderen genoeg, krijgen ze goed les en zijn ze veilig? Dat is de basis van goed onderwijs.”

Thijs en Jennifer knikken instemmend. Jennifer: “Als we bij elkaar op lesbezoek gaan, hoor je terug dat het plezier er vanaf spat. Niet alleen bij de leraar, maar vooral ook bij de kinderen. Dat zijn de mooiste complimenten die je in je werk kunt krijgen. Wat je van elkaar meeneemt is elke keer weer zo waardevol. Ik snap dat elkaars lessen volgen het eerste is wat sneuvelt, maar ik zou het niet willen missen. Wij moeten er weliswaar ook achteraan zitten, alles goed inplannen en vervanging regelen, maar het lukt tot nog toe elke keer weer. Als je het belangrijk genoeg vindt, dan doe je het.” Thijs nuanceert: “Je moet het ook niet groter maken dan het is. Periodiek een kwartier bij een collega kijken en feedback geven is vaak al voldoende.”