Medezeggenschapsraad
Iedere school heeft een medezeggenschapsraad. Deze medezeggenschapsraad of MR bestaat uit ouders en personeel van de school. De leden van de medezeggenschapsraad worden gekozen door alle ouders en personeel van de school. In het voortgezet onderwijs zitten ook leerlingen in de medezeggenschapsraad. Zij zijn gekozen door hun mede-leerlingen. De rol van de medezeggenschapsraad op school is meepraten over het schoolbeleid. (Bron: ouders & onderwijs)
Hoe kan je als lid van de medezeggenschapsraad het onderwijs verbeteren?
Zit jij als ouder in de ouderraad of medezeggenschapsraad (MR) van de school? Dan voel je je betrokken bij het onderwijs van jouw kind en zijn of haar klasgenoten. Maar vraag je je wel eens af hoe goed het onderwijs bij jullie op school nou écht is? Of het niet een beetje beter kan? Dan ben je in goed gezelschap. Er is een groeiend besef dat de onderwijskwaliteit op scholen omhoog kan. Dat leerlingen niet de kansen krijgen die ze verdienen. Hoe zit dat bij jullie? In dit artikel geven we je 3 praktische handvatten om met deze vragen aan de slag te gaan.
Is er reden om te twijfelen aan de kwaliteit van het onderwijs?
Ja die is er. Er is namelijk wat aan de hand in Nederland. Al ruim een decennium lang wordt ons onderwijs steeds minder goed. Waren we in 2008 nog een van de landen met de beste leesvaardigheid van Europa, nu zijn 25% van alle 15-jarigen laaggeletterd [1, 2]. En met de andere kernvakken is het nauwelijks beter gesteld. Deze resultaten zijn de optelling van wat er op duizenden scholen gebeurd, mogelijk ook op de school van jouw kinderen.
Tegelijkertijd zien we dat er bijna geen land is waar de verschillen in kwaliteit van scholen zo groot is als in Nederland. Dan hebben we niet over scholen in achterstandswijken, maar over scholen in het hele land. De Onderwijsinspectie ziet die verschillen jaar-na-jaar toenemen. De verschillen tussen sterke en matige scholen zijn zo groot, dat deze voor basisschoolkinderen het verschil kunnen maken tussen doorgaan op het VMBO of Havo/VWO. En die achterstand halen ze volgens de Inspectie niet meer in [3].
Je zou kunnen denken, onze school is best goed. De Inspectie is immers langs geweest. Dan moet je je realiseren dat de Inspectie pas het predikaat ‘onvoldoende’ geeft als een school op de helft van de vier kwaliteitsindicatoren onvoldoende scoort [4]. De Inspectie heeft namelijk van de politiek alleen de opdracht gekregen om de ondergrens te bewaken. Daar zakken maar 2 tot 4% van alle Nederlandse scholen doorheen. Zoveel zegt het predikaat ‘voldoende’ dus niet over een school. Net zoveel als een restaurant dat adverteert met ‘We zijn niet afgekeurd door de Keuringsdienst van Waren’.
Kortom, er is reden om je zorgen te maken. Maar als zelfs het inspectieresultaat niet zoveel zegt, hoe stel jij dan vast hoe goed jullie school is?
Tegelijkertijd zien we dat er bijna geen land is waar de verschillen in kwaliteit van scholen zo groot is als in Nederland. Dan hebben we niet over scholen in achterstandswijken, maar over scholen in het hele land. De Onderwijsinspectie ziet die verschillen jaar-na-jaar toenemen. De verschillen tussen sterke en matige scholen zijn zo groot, dat deze voor basisschoolkinderen het verschil kunnen maken tussen doorgaan op het VMBO of Havo/VWO. En die achterstand halen ze volgens de Inspectie niet meer in [3].
Je zou kunnen denken, onze school is best goed. De Inspectie is immers langs geweest. Dan moet je je realiseren dat de Inspectie pas het predikaat ‘onvoldoende’ geeft als een school op de helft van de vier kwaliteitsindicatoren onvoldoende scoort [4]. De Inspectie heeft namelijk van de politiek alleen de opdracht gekregen om de ondergrens te bewaken. Daar zakken maar 2 tot 4% van alle Nederlandse scholen doorheen. Zoveel zegt het predikaat ‘voldoende’ dus niet over een school. Net zoveel als een restaurant dat adverteert met ‘We zijn niet afgekeurd door de Keuringsdienst van Waren’.
Kortom, er is reden om je zorgen te maken. Maar als zelfs het inspectieresultaat niet zoveel zegt, hoe stel jij dan vast hoe goed jullie school is?
Wat maakt een school goed?
Er zijn veel dingen die er niet toe doen: het nieuwe schoolgebouw, de iPADs die worden uitgedeeld, het ‘label’ met het type onderwijs boven de voordeur. Eigenlijk is er maar één ding belangrijk: de kwaliteit van de leraren. Onderwijs is contactsport. De man of vrouw voor de klas maakt het verschil.
Denk maar terug aan je eigen schooltijd. Als jij denkt aan heel goed onderwijs, waar denk je dan aan? Wedden dat dat er één of twee leraren waren die geweldig goed waren.
FIGUUR 2: INFOGRAPHIC VAN DE INSPECTIE OVER WAT GOEDE SCHOLEN DOEN
Maar wat maakt leraren goed?
Dat weet de Inspectie gelukkig wel. Zij hebben uitgebreid onderzocht wat scholen doen die met kop en schouders boven de rest uitsteken. Die meer bereiken met hun leerlingen. Wat ziet de Inspectie?
Die scholen hebben een lerarenteam dat samen met de schoolleider elke dag het onderwijs een beetje beter maakt.
Zo simpel is het. Spannender konden ze het niet maken.
Maar gek is het niet. Waar koop jij het liefst je brood? Bij een bakker die al zijn personeel zijn of haar gang laat gaan? Of bij een bakker waar het hele team samenwerkt om steeds lekkerder brood te bakken? Als jouw vader of moeder ernstig ziek is, waar zie je hen het liefst behandeld worden? In een ziekenhuis waar het ’ieder voor zich’ is, of een plek waar artsen en verpleegkundigen elke dag de zorg een beetje proberen te verbeteren?
Dat heet ‘continu verbeteren’. Wil jij het beste onderwijs voor je leerlingen, dan werkt een school met een cultuur van ‘elke dag samen een beetje beter’.
Hoe weet ik of mijn school zo’n verbetercultuur heeft?
Er is helaas geen website waarop je dat kunt lezen, je moet zelf aan de slag. Maar dat kan heel makkelijk. Met een paar simpele vragen. Dan weet je het direct.
Aan de schoolleider: ‘Wat doen jullie aan het versterken van het lerarenteam?’ Als je alleen te horen krijgt over cursussen die de leraren volgen, dan is het foute boel. Een team wordt aantoonbaar sterker als de leraren van elkaar leren en samen het onderwijs verbeteren. Op de eigen school. Dus samen doelen bepalen, lessen voorbereiden, lessen bij elkaar bezoeken en feedback vragen van leerlingen over die lessen.
Aan een paar leraren: ‘Wanneer heb je het laatst een les van een collega bezocht en feedback gegeven?’ Als het antwoord is ‘nog nooit of maanden geleden’ dan is het waarschijnlijk niet zo’n beste school. Om tot continue verbetering van het onderwijs te komen moeten leraren samen lessen ontwerpen en elkaars lessen bezoeken, om van elkaar te leren en elkaar feedback te geven. Een geweldig antwoord zou zijn: ‘ergens in de afgelopen twee weken.’
Aan een paar leerlingen: ‘Wanneer hebben leraren jullie voor het laatst feedback gevraagd?’ Als het antwoord is ‘er was een enquête, maar ik weet niet wat er mee is gebeurd’, dan mag je twijfelen aan de kwaliteit van de school. Op echt goede scholen zouden leerlingen antwoorden: ‘onze leraren vragen ons vaak mee te denken over hoe hun lessen beter kunnen.’
Je hebt nu 3 simpele vragen die je kunt stellen. Mocht je aan de antwoorden twijfelen, vraag door. Vraag wat de school doet aan professionalisering van docenten. Vraag hoe ze feedback van leerlingen op hun lessen verzamelen om het onderwijs beter te maken en vraag hoe ze onderling samenwerken.
En nu?
Wil jij weleens weten of de kinderen op jullie school alle kansen krijgen die ze verdienen? Maar wil je niet aanvallend of afkeurend overkomen op de leerkracht of schoolleider? Dan heb je een paar simpele vragen om te stellen. Aan leerlingen, leraren en de schoolleider. En kom je erachter dat het mogelijk een beetje beter kan? Deel dan de plaat met de inzichten van de Inspectie en vraag de schoolleiding hoe zij daarover denken. Of vraag of ze stichting leerKRACHT kennen? Zo krijg je vast een prettig gesprek. En daar gaan honderden kinderen bij jullie op school plezier van hebben. Plus hun leraren, want die krijgen meer werkplezier.
Wil je praten over wat je kunt doen als lid van het MR op jouw school?
Meer informatie
Videomateriaal
Deze video gaat in op de impact in het voortgezet onderwijs.