Samen leren hoe je online lesgeeft: haak aan bij elkaars digitale les

Veel lessen vinden nu online plaats. Daarmee is de eerste stap gezet. We vertellen geen nieuws als we zeggen dat digitaal lesgeven iets heel anders is dan fysiek in een klaslokaal. Misschien heb je last van technische issues of merk je dat de didactiek die je normaal gesproken inzet, online minder goed werkt. Laten we elkaar niet gek maken: het hoeft allemaal morgen niet perfect. Zet daar vooral kleine stapjes in. Hoe? Heel simpel, haak regelmatig aan bij een digitale les van een collega en leer samen wat werkt. In deze blog geven we je hiervoor handvatten.

Er is op internet veel te vinden over digitale didactiek. En ook over de ‘do’s and dont’s’ van (video)calls. Als je tijd hebt om je daar in te verdiepen, dan kun je daar je licht opsteken. En toch is erover lezen iets anders dat het zelf ervaren. Om die reden is het een goed idee om regelmatig bij een collega online de les mee te volgen of een collega bij jou in de les uit te nodigen. Dat is altijd al heel leerzaam, maar nu we allemaal iets nieuws uitproberen, al helemaal. Dus fouten maken mag en moet, zo komen we verder.

Hoe pak je het aan? Het verschil met ‘gewoon’ observeren in een klaslokaal, is dat je minder goed de interactie kunt zien tussen leraar en leerlingen. Om die reden is ‘participerend observeren’ nu een goede keuze. We lichten het in 3 stappen toe.

Roosters zijn nu heel anders dan normaal. Dat kan ook kansen bieden. Misschien kun je als gymleraar nu geen les meer geven, maar wel je andere collega’s helpen door regelmatig hun digitale lessen te volgen en mee te denken over wat werkt. Of heb je sowieso minder lessen ingepland staan waardoor je af en toe ruimte hebt om bij collega’s mee te kijken. Hoe dan ook, bespreek het idee van elkaars lessen volgen met een paar collega’s of het hele team en maak het vervolgens concreet door te kijken wie lessen bij wie kan volgen en wanneer.

• Tip a: geef bij je meekijkende collega aan waar je graag feedback op wilt.
• Tip b: de observerende collega moet net als de leerlingen weten hoe hij/zij in jouw les komt. Misschien vraagt dit nog om een extra technische handeling? Je collega ergens aan toevoegen bijvoorbeeld?

De dynamiek en interactie in een digitale les is compleet anders dan bij een fysieke les. Om je collega goed te kunnen helpen, is het handig om zelf mee te doen. Vraagt een collega aan de leerlingen om in de chat het antwoord te typen, doe het zelf dan ook. Kortom, volg alle instructies op, net als de leerlingen. Daardoor merk je goed wat wel en niet werkt.

• Tip a: benoem richting de leerlingen dat er een collega meedoet en waarom.
• Tip b: als je vaker elkaars lessen volgt, dan kan een vervolgstap zijn dan je elkaar ook echt benut. Bijvoorbeeld door af te spreken dat de observerende leraar de chat in de gaten houdt en belangrijke vragen doorspeelt aan de lesgevende leraar. Werken in duo’s kan een uitkomst zijn in deze tijd.

Plan zo kort mogelijk na de digitale les een (bel)moment om de les te bespreken, dan zit het bij jullie allebei nog goed in het geheugen. En je hebt daardoor de kans om de leerpunten gelijk toe te passen in één van de volgende lessen. Bedenk: je doet dit om elkaar verder te helpen, niet om te oordelen.

• Tip a: laat de observant als eerste vertellen wat hij of zij heeft waargenomen, zo feitelijk mogelijk. Wat hoorde je, merkte je? Zoom daarbij, indien afgesproken, vooral in op de punten waar de ander feedback op wil. Daarna vertelt de lesgevende leraar hoe hij of zij het heeft ervaren. Op deze manier zorg je ervoor dat het niet gaat om ‘wat vond de observant van de les’, maar vooral om ‘hoe pakte de les uit’ voor de leerlingen.
• Tip b: vat de bevindingen samen door maximaal 1 of 2 verbeterpunten te benoemen waar de ander de volgende keer mee aan de slag kan en denk daarbij met elkaar mee op welke manier het beter kan. Zo hou je het behapbaar. Als je bijvoorbeeld bedacht hebt dat het beter werkt om je uitleg als screencast van te voren op te nemen en met leerlingen te delen, dan hoeft dat nog niet direct voor al je klassen, voor alle onderwerpen. Begin ergens, klein.

Alle door jullie geleerde lessen tijdens de online observaties, zijn een mooi onderwerp tijdens een teamoverleg. Zo maak je gebruik van elkaars ervaringen.

Uitgeprobeerd? Dan horen wij graag de ervaringen via onze Online Space op Facebook.