Scrummen met de ouderraad
OBS De Tuimelaar
In 2018 werd het team van obs De Tuimelaar in Rotterdam Hoogvliet gekozen tot Lerarenteam van het jaar, op voordracht van een van de ouders. Wie had dat in 2015 kunnen denken?
In 2015 huisde De Tuimelaar nog in een verwaarloosd oud gebouw, het leerlingenaantal was flink gedaald door de afbraak van veel flats in de buurt. Er was weinig echte samenwerking tussen de leerkrachten en er werd niet bij elkaar in de groep gekeken.
Met het aantreden van directeur Sanne Vreugdenhil kwam de kentering. In de daarop volgende roerige jaren namen zij en intern begeleider/schoolcoach Nancy Tadey het voortouw om met behulp van de leerKRACHT-methodiek de boel om te gooien. En met succes: Inmiddels is de basis op orde, De Tuimelaar groeit weer, de kinderen komen beter tot leren, en er is verbinding en samenwerking binnen het team, met de ouders en met de buurt.
Hoe hebben jullie die ommezwaai voor elkaar gekregen?
Nancy: ‘Het eerste jaar stond in het teken van opruimen, letterlijk en figuurlijk. Veel gewone dingen waren niet op orde. Zo was er geen normjaartaak, waardoor niet inzichtelijk was hoe ongelijk de belasting van collega’s verdeeld was. En de IB’ers schreven mappen vol over zorgleerlingen – maar hielden ons leerlingvolgsysteem niet bij. Zo konden leerkrachten niet goed terugkijken wat de ontwikkeling van een leerling was de voorafgaande jaren.
Sanne: ‘We deden ook een cultuuronderzoek: ‘Wat willen we nu?’ Daarin sprak het team de wens uit om een lerend team te worden. Dat was de aanleiding om in september 2016 met leerKRACHT te beginnen. Een paar teamleden waren daar in het begin wat sceptisch over. Hun bedenkingen verdwenen grotendeels toen we met het hele team op werkbezoek gingen bij een school die deze methodiek al langer gebruikte. Om leerKRACHT-deelname voor ons team te kunnen bekostigen vroegen we – heel slim en heel ongebruikelijk – met ons allen tegelijk een ‘Rotterdamse Lerarenbeurs’ aan. Toen konden we van start.’
Waardoor lukte het nu wel om mensen van hun eilandje af te krijgen?
Sanne: ‘Iedereen merkte: ‘We gaan dit samen aanpakken’, dat maakte alle verschil. Zelfs degene die in het begin het meest sceptisch was, zei na een jaar: ‘Ik vind het een prettige manier van werken, voor het eerst werken we echt als team samen’.’
Nancy: ‘Verder was cruciaal dat de beslissing over onze jaardoelen voor het eerst bij het team zelf lagen. Met elkaar beslisten we wat we dat schooljaar zouden aanpakken – en wat nog even niet. Dat creëerde veel draagvlak. Plus dat iedereen er vertrouwen in begon te krijgen dat fouten maken mag. Zo voelde iedereen zich vrijer om te experimenteren, om nieuwe dingen te proberen.’
Hoe betrokken jullie ook ouders bij leerKRACHT?
Sanne: ‘We vragen tegenwoordig ouders veel directer om feedback. Als er een nieuw pestprotocol moet komen of als het schoolplein op de schop gaat, nodigen we ouders uit om mee te denken: ‘Wat vinden jullie belangrijk?’ Naderhand laten we ook zien hoe we hun feedback verwerkt hebben en leggen uit waarom we sommige punten niet overgenomen hebben.’
Nancy: ‘Nadat we op de leerKRACHT-manier leerkrachten en leerlingen de regie hadden gegeven op hun eigen ontwikkeling, waren de ouders aan de beurt. We zijn gaan scrummen met de ouderraad over de organisatie van Sinterklaas, Kerst en andere feesten. Die verliep namelijk vaak chaotisch: Dingen bleken op het laatste moment niet goed geregeld, afspraken werden vergeten, er waren onderlinge ruzies. Het was niet echt werkbaar zo.
Daarom begonnen we met het maken van een scrumbord met alle hoofdthema’s voor Kerst: de boodschappen, de versiering, de klassen. Met alle activiteiten die daarvoor nodig zijn op Post-its: boodschappenlijstjes maken, boodschappen halen, kerstbomen kopen, extra ballen kopen, muziek uitzoeken… Met de namen van de ouders van de ouderraad daarachter. Daarna plakte iedereen acties bij zijn of haar eigen naam; in de kolom ‘bezig’, ‘blokkade’ of ‘af’. Dat werkte supergoed, er kwam duidelijkheid en overzicht. Ineens was er tijd over voor andere dingen.
Toen ik aan het begin van het volgende schooljaar vroeg: ‘Wanneer zullen we gaan scrummen?’, lachten ze: ‘Dat hebben we al lang gedaan!’ Daar ben ik echt zó trots op! Dit scheelt ook enorm in de belasting van de leerkrachten. Die houden zich alleen bezig met onderwijsinhoudelijk zaken; ze hoeven nooit meer op het laatste moment de hapjes te regelen.’
Waar zijn jullie het meest trots op?
Nancy: ‘We hebben bereikt dat onze leerkrachten nu de regie durven pakken en zelf beslissen of iets effectief is of niet. Wie bijvoorbeeld op een cursus is en na een uur denkt: ‘Dit voegt voor mij niets toe’, staat op en gaat wat anders nuttigs doen.’
Sanne: ‘Ik ben het meest trots op de zelfstandigheid van het team. Ik was een paar maanden wat minder aanwezig op school. De interim-directeur verveelde zich hier en is na drie weken heel bewust weer vertrokken. Die zei: ‘Ik heb nog nooit een team meegemaakt dat gewoon uit zichzelf, zonder verdere sturing, doet wat er in het jaarplan staat’. Dat is een topprestatie van ons samen. En dat de ouderraad nu zo positief en zelfstandig aan de slag is, daar ben ik ook echt heel trots op.’
Tijdens dit gesprek met zeven ouders van de ouderraad buitelen de antwoorden over elkaar heen, de betrokkenheid spat eraf
Wat vinden jullie van deze school?
‘Voor mijn gevoel is De Tuimelaar mijn tweede huis.’ ‘Ze houden hier goed contact met de ouders.’
‘Ik heb een goede band met de leerkracht, ik weet hoe het gaat met mijn kind op school.’ ‘Als mijn kind problemen heeft, kan ik gelijk de leerkracht inschakelen om te helpen.’ ‘Er is respect tussen ouders, leerkrachten, leerlingen en de directeur. Iedereen groet elkaar en we helpen elkaar.’ ‘Elke ochtend staan de juffen bij de deur om een hand te geven aan elk kind. Ik vind dat heel goed.’ ‘Er zijn veel activiteiten voor ouders, bijvoorbeeld taalles en praatgroepjes over hoe het met de kinderen gaat.’ ‘Als ik een probleem heb met mijn kind, ook als dat niet met school te maken heeft, helpen ze mij.’ ‘Mijn kind heeft dyslexie; nu is geregeld dat ze op school therapie krijg. Ik hoef haar niet te brengen en zij hoeft niet zoveel lessen te missen.’ ‘De kinderen gaan nu vaak op excursie – dat gebeurde vroeger nooit. Als ze het in de les over de Romeinen hebben, gaan ze naar een museum over de Romeinen. Zo gaan die kinderen meer begrijpen van de lessen. Dat vind ik echt top.’
Wat is er de laatste jaren veranderd in de manier van werken?
‘Toen Sanne hier kwam, werd alles anders en beter: het gebouw, de regels, alles. Ik was van plan mijn kind naar een andere school te sturen. Maar nu blijven we hier.’ ‘Voor 2015 heerste hier een houding van ‘laat maar waaien’: Als een kind ziek was, werd er meestal niet eens gebeld naar school. Kinderen mochten gewoon tijdens lesweken op vakantie. Veel kinderen kwamen te laat, daar werd niet echt een probleem van gemaakt. Maar sinds Sanne er is, hoef je dat echt niet meer te flikken; zij staat bij de deur alles te noteren. Daar had ik in het begin moeite mee, maar nu zie ik dat dit beter is. Nu komt bijna niemand meer te laat. Die orde en regelmaat in de school is wat kinderen nodig hebben. Het gaat beter met hen en ze leren zo ook meer.’
En wat is er veranderd in de ouderraad?
‘Vroeger wist iedereen z’n taken wel, maar de communicatie was niet goed. Dan kregen we ruzie: ‘Jij zou dit toch doen?’ Ik heb bijvoorbeeld een keer paaseieren gekocht zonder dat aan de anderen te vertellen. Dus kocht iemand anders ook paaseieren; dat jaar hadden we er veel te veel.’ ‘Maar toen liet Nancy ons zien hoe handig een scrumbord kan zijn. Sinds die tijd gaat het veel beter. We bepalen samen wat er moet gebeuren en wie dat gaat doen. Nu kun je duidelijk zien: Dit is bezig; dit is klaar.’ ‘We hebben nu een aparte map voor de ouderraad. Daarin kunnen we terugzoeken hoeveel we vorig jaar ingekocht hebben en of dat genoeg was. Zo hoeven we dat niet elk jaar opnieuw te bedenken, heel handig. Dus alles kost minder tijd en moeite nu en het loopt beter.’
Ben je benieuwd naar de inhoud van de leerKRACHT-aanpak? Én wil je zelf horen en zien hoe scholen met onze aanpak online en offline werken, meld je dan aan voor één van onze webinars!
