Wat is een ‘verandercoach’?
De verandercoach (VC) is verantwoordelijk voor het opstarten, uitvoeren en impactvol implementeren van het leerKRACHT-methodiek binnen een onderwijsorganisatie.
De inzet van verandercoaches
Werken er scholen uit jouw bestuur volgens de leerKRACHT-methodiek? Dan wil je natuurlijk dat ze hiermee doorgaan, ook als de begeleiding vanuit stichting leerKRACHT stopt. En dat zij nog meer scholen binnen het bestuur aansteken met hun enthousiasme. Om te zorgen voor een robuuste verbetercultuur binnen de hele organisatie is interne capaciteit nodig in de vorm van ‘verandercoaches’. In deze blog leggen we uit waarom zulke coaches belangrijk zijn, wie voor deze rol in aanmerking komen en wat zij nodig hebben om impact te hebben.
In een eerder blog over verbetercultuur gingen we in op de vraag hoe je als bestuurder een verbetercultuur opbouwt. Zo’n verbetercultuur, constateren zowel de Inspectie als McKinsey, onderscheidt scholen die meer met hun leerlingen bereiken van scholen die kinderen minder kansen bieden. In die blog beschrijven we verschillende aspecten van het creëren van deze cultuur, waaronder de inzet van ‘verandercoaches’. Deze blog zoomt in op deze verandercoaches. Voordat we de praktische aspecten ervan bespreken, vertellen we eerst wat het belang van verandercoaches is.
Wat is het belang van verandercoaches?
Scholen die met de leerKRACHT-methodiek aan de slag gaan, vragen eigen mensen (vaak leraren) om als leerKRACHT-coach aan de slag te gaan. Deze coaches helpen teams binnen de school om te werken met de leerKRACHT-instrumenten van de methodiek. Als teams zich de instrumenten hebben eigen gemaakt, kan de coach meer afstand nemen en eventuele volgende teams op weg helpen.
Maar ervaring – van onszelf en vanuit het bedrijfsleven – leert dat het belangrijk is om teams niet helemaal los te laten. Hoe zelfstandig teams ook opereren, teams hebben structurele aandacht nodig om groei en duurzaamheid te waarborgen. Een verbetercultuur is net als een plant: die moet je voeding blijven geven. Dit heeft verschillende redenen: teamsamenstellingen veranderen weleens en daarmee de dynamiek, mensen hebben de natuurlijke neiging om op een gegeven moment terug te stappen naar oud gedrag, initieel enthousiasme begint af te nemen en er is een nieuwe impuls nodig of men heeft behoefte aan verdieping.
Bedrijven en organisaties zoals Bol.com, de Efteling of het UMCU die een verbetercultuur (Lean of Agile/Scrum) hoog in het vaandel hebben, stellen permanent mensen aan die teams ondersteunen in hun manier van werken.
Hoe deze ‘coaches’ bij bedrijven heten verschilt: bijvoorbeeld ‘scrum masters’ of ‘lean navigators’. Maar wat al deze instellingen gemeen hebben is dat zij investeren in interne coachcapaciteit om de cultuur van continu verbeteren te versterken. Onderwijsbesturen die inzetten op een verbetercultuur suggereren wij daarom eigen ‘verandercoaches’ in te zetten. Deze verandercoaches zorgen, samen met het bestuur en de leidinggevenden, voor de begeleiding bij en uitbouw van de verbetercultuur in de hele instelling.
FIGUUR 1: PROFIEL VERANDERCOACHES
Wat is de rol van de verandercoaches?
De verandercoach is verantwoordelijk voor het opstarten, uitvoeren en impactvol implementeren van de leerKRACHT-methodiek binnen een onderwijsorganisatie. Vaak zijn er dan al teams of scholen binnen de schoolorganisatie met leerKRACHT gestart; de verandercoach zorgt daarna voor de verdere inbedding en duurzaamheid. Werken met de leerKRACHT-aanpak betekent een verandering in de manier van doen en samenwerken op scholen of in teams en dat heeft een enorme impact. Verandercoaches stimuleren, trainen en coachen schoolleiders en onderwijsteams daarbij om uiteindelijk te komen tot een duurzame verbetercultuur op alle scholen binnen in een schoolorganisatie of bij alle teams bij een mbo-instelling. Een belangrijke rol dus, wat vraagt om antwoord op de vraag wat een verandercoach in huis moet hebben.
Wie stel je aan als verandercoaches?
Wie de rol van verandercoach op zich kan nemen, verschilt per schoolorganisatie. Soms is dat de coach die aan het begin van het traject teams heeft begeleid en doorgroeit naar de rol van de verandercoach. In andere gevallen is het iemand uit het team die zelf met de leerKRACHT-methodiek heeft leren werken en onderstaande competenties in huis heeft. Verandercoaches vormen samen de kern van het leerKRACHT-team. Zij begeleiden de scholen in het veranderproces. Wat vraagt dit?
- Passie om onderwijskwaliteit te helpen verhogen.
- Leergierig, onderzoekend en doelgericht.
- Verander-, trainings- en coachervaring op verschillende niveaus.
- Samenwerken en verspreiden.
Als je iemand in de organisatie hebt met bovenstaande kwalificaties, ben je er nog niet. Het werk van de verandercoach moet in de organisatie mogelijk gemaakt worden.
FIGUUR 2: HOE JE MET EEN VERBETERCULTUUR EFFECT BOEKT
Wat hebben verandercoaches nodig om effectief te zijn en blijven?
Net als bij onderwijsteams, geldt ook voor verandercoaches dat zij hun werk alleen maar goed kunnen (blijven) doen als ze gefaciliteerd worden voor hun werkzaamheden. Daarbij moet je denken aan:
- Betrokkenheid bestuur. Een verandercoach heeft de steun van het bestuur nodig. Enerzijds doordat het bestuur zelf ook aan de slag gaat met de leerKRACHT-methodiek. Daarmee zijn zij rolmodel en dat helpt de verandercoach bij het enthousiasmeren en stimuleren van onderwijsteams. Anderzijds door samen met de verandercoaches op te trekken en te sparren over hoe het met de verbetercultuur in de hele organisatie gaat.
- Voeding & scholing. Geef de verandercoach ruimte om zichzelf ook te ontwikkelen. Door bijvoorbeeld trainingen te kunnen volgen die voor de uitvoer van zijn of haar rol belangrijk zijn. Ook uitwisseling met verandercoaches van andere schoolorganisaties kan voeding geven. Bij leerKRACHT valt dit samen in het leerKRACHT Verandercoachprogramma, hiervan kunnen scholen gebruik maken.
- Tijd. Hoeveel tijd een verandercoach nodig heeft, hangt af van het aantal teams dat de verandercoach moet begeleiden. Stel het gaat om zes teams waarbij de verandercoach ook het leerKRACHT Verandercoachprogramma volgt, dan kom je op zo’n 1,5 dag per week uit. Een en ander hangt af van de fase van ontwikkeling waarin de teams zitten en de sector.
Is jullie schoolorganisatie klaar voor de stap naar de inzet van verandercoaches? We denken als goede doelen stichting graag met jullie mee om onszelf overbodig te maken. Doordat jullie met eigen mensen de verbetercultuur in jullie organisatie verder uitbouwen. Waar duizenden leerlingen en leraren baat bij hebben.
Wil je over verandercoaches met ons in gesprek?
Meer informatie
Verwante onderwerpen
Verbetercultuur opbouwen
Leiding geven aan verandering onderwijs
Onderwijsverbetering
Verandercoach programma
Wil je als school werken met een verandercoach? Bekijk het verandercoach programma
Lees meer op stichting-leerkracht.nl
Videomateriaal
Tijdens het werken aan de verbetercultuur is het goed om regelmatig met het leerKRACHT-team te evalueren hoe het gaat. Dit kun je doen door de ‘Plaatsbepaling’ uit te voeren. Deze video gaat in op plaatsbepaling.
Het verhaal van het Alfa-college
Een verbetercultuur werkt aanstekelijk. Als één team begint te werken met de leerKRACHT-methodiek en enthousiast raakt over de verbetering die dit oplevert voor team en studenten, worden andere teams vaak nieuwsgierig.
Het verhaal van het Drenthe College
Verteld door intern expertcoach Karin Gehrels, teamlid welzijn en leerKRACHT-aanjager Esther Thijs, en hoofd van het college van bestuur Albert Bruins