Bordjes en borden bij de Populier

‘Er verschijnt een nieuw mailtje in mijn inbox. Het is gestuurd vanuit De Populier in Den Haag, de middelbare school waarvoor ik drie jaar geleden leerKRACHT-coach was. Ik ben gelijk geïnteresseerd’, vertelt expertcoach Nico.

‘Wanneer ik op de bijlage klik verschijnt er een filmpje van een les wiskunde gegeven door lerares Gabi. Deze les maakt me nieuwsgierig. Ik zie namelijk het volgende; Gabi stelt een vraag, de leerlingen schrijven iets op een blad en houden dit dan boven hun hoofd. Het blad bestaat uit een wit vel met een plastic omhulsel. De leerlingen kunnen het antwoord uitwissen met een doekje waardoor ze direct klaar zijn voor de volgende vraag.

Ik vraag me af hoe dit tot stand is gekomen? Heeft leerKRACHT hieraan bijgedragen? Is de cultuur op school hierdoor anders? Het wordt tijd om op bezoek te gaan op De Populier voor een gesprekje met Gabi, lerares wiskunde.

Hoe kwam je op deze werkvorm?

Gabi vertelt: ‘Ik overleg regelmatig met Alette, lerares Engels, over onze klassen. We waren beiden op zoek naar een manier om de havo-4 klas meer te activeren tijdens de les. Alette wist dat haar collega Nicoline, ook docente Engels, een werkvorm gebruikt om tijdens de les Engels onregelmatige werkwoorden te oefenen. Dit doet ze met geplastificeerde A-4 papier en dat werkt goed.’

Gabi raakte geïnspireerd en ging aan de slag. Zij deelde haar ervaringen van de nieuwe werkvorm. Al snel raakte haar collega’s enthousiast over haar praktijkvoorbeelden. Tijdens andere leerKRACHT- momenten werd dit onderwerp breder gedeeld. Leraar Nederlands Bert gaat de werkvorm nu ook gebruiken: om de spelling van werkwoorden te oefenen.

Wat is het doel van de bordjes?

Oefenen, begrip en automatiseren door de leerlingen. Gabi vraagt de klas: “Wie heeft het antwoord op deze som?” Ze kiest daarbij sommen die de leerlingen makkelijk en snel kunnen beantwoorden of waarvan ze makkelijk een schets kunnen maken. Denk daarbij aan vragen als: ‘wat hoort bij deze formule? Schets de grafiek’. Het tempo tijdens de oefening is hoog.

Wat haalt de docent eruit?

Als docent zie je heel snel wie de stof al beheerst, wie het snel oppakt en wie nog wat extra hulp nodig heeft. En natuurlijk: ter plekke gericht oefenen. Daarnaast geeft ook de snelheid waarmee de som opgelost wordt informatie. En de wijze waarop de leerling antwoordt. Zegt een leerling één tiende of nul komma één? Ze zorgt er bewust voor dat alle manieren van uitspreken, voorkomen in dezelfde les. Zo nodig vult ze zelf aan om de stof compleet te maken.

Wat vonden de leerlingen van de werkvorm?

Gabi vertelt: “De klas vindt het hartstikke leuk. De leerlingen houden hun bordje zo snel mogelijk omhoog. Het is een competitie wie het juiste antwoord heeft. Gabi gebruikt dit instrument naast andere lesmanieren. Ook bij Mavo 4 willen ze werken met de bordjes, want stomme wiskunde oefeningen zijn door het gebruik van de bordjes ineens erg leuk. Afkijken gebeurt natuurlijk ook, maar dat is niet erg. Ook dat heeft z’n nut en geeft informatie.

Is de cultuur binnen de school blijvend veranderd door leerKRACHT?

Ja. We wisselen nu veel eerder onze kennis en expertise uit. De leerkrachten sparren over de aanpak van lastige klassen. Ze benaderen elkaar om te vragen: ‘Hoe pak jij ze aan? Wat werkt? Kun je bij mij kijken?’ Dat is echt een groot verschil. Door meer samen te werken hebben wij docenten het idee dat we nu echt problemen oplossen. Niemand staat er meer alleen voor. Delen van ervaring is nu gewoon geworden en we gebruiken elkaars ideeën.

Wat is er nog meer veranderd?

Gabi vertelt: ‘Onze vergaderstructuur. We hebben kort de mededelingen en daarna is er in de teamvergadering tijd ingeruimd om ervaringen te delen. Hier profiteren we allemaal van. Ook hebben we Populier pizzasessies met collega’s: dit is een vergadering waarbij je meer tijd hebt om dieper op een onderwerp in te gaan. Deze houden we 3 à 4 keer per jaar. De School zorgt voor pizza :). Met je sectie gebruik je deze tijd om langere projecten vorm te geven. Bijvoorbeeld bij wiskunde het nieuwe programma van toetsen en afsluiting en de doorstroom van onderbouw naar bovenbouw. We gebruiken vaak leerKRACHT-werkvormen. Collega’s die niet direct betrokken zijn doen ook mee met de analyse, omdat ze er anders tegen aankijken. Dat is winst. De betrokken docenten gaan de oplossingen vervolgens op de inhoud uitwerken. Problemen die zich jaar op jaar herhaalden, worden nu aangepakt. Samen, niet alleen. Het gezamenlijke aanpakken is prettig en werkt goed. De taken verdelen we en schrijven we op het teambord. Iedereen houdt zich eraan en ze worden uitgevoerd.

Het klinkt ideaal. Maar was het ook wel eens lastig?

‘In het begin wilden we heel veel, ook op het bord. Het was moeilijk om in het bord orde en structuur aan te brengen. Dit liep lastig, dus hebben we hulp ingeroepen van leerKRACHT. Jaap Versfelt is op bezoek geweest en heeft ons erg geholpen. Nu loopt alles goed. Het werkt echt, maar je moet het wel blijven doen en niet zeggen: ‘vandaag even niet’. Doordat we onze kwaliteiten inzetten en ontdekkingen en lesideeën met elkaar delen worden we echt elke dag een beetje beter!