Auteur: Majorie Weistra | leestijd: 5 minuten | datum: 21-10-2020
Hoe kunnen we optimaal samen leren in de anderhalvemetersamenleving? Van afstandsonderwijs, via hygiëne-protocollen, tot volle klassen en allerlei onzekerheden. Scholen blijven zichzelf continu opnieuw uitvinden en zoeken manieren om met de coronamaatregelen om te gaan. Hoe is dat eigenlijk voor leerlingen en welke verbeterideeën hebben zij? In deze blog geven we een aantal suggesties voor het verzamelen van feedback waarmee je het leren in coronatijd samen weer een klein beetje beter kunt maken.
Van scholen wordt in deze tijd veel flexibiliteit en improviseringsvermogen gevraagd. Leraren willen graag dat leerlingen zo min mogelijk lijden onder de situatie en tegelijkertijd is er ook bezorgdheid over het eigen welzijn. We bedenken allerlei oplossingen om vorm te geven aan onderwijs in de anderhalvemetersamenleving. Om te weten of dat voor leerlingen werkt, is het logisch om dat aan leerlingen zelf te vragen. En eventueel aan ouders als het om jonge kinderen gaat (over ophaal- of wegbrengbeleid bijvoorbeeld). Nog los van de vraag of je vervolgens alle verbetersuggesties kunt oppakken, is het sowieso goed om leerlingen de ruimte te geven om hun ervaringen te delen. We moeten het tenslotte samen doen. Hieronder drie suggesties, in te zetten wanneer het jullie past en bedoeld ter inspiratie.
Stem van de Leerling
Suggestie 1: Maak een eenvoudige, online vragenlijst voor leerling en/of ouders
Een eenvoudige manier om van veel leerlingen en/of ouders input te krijgen, is door het versturen van een online vragenlijst. Dit kan vrij gemakkelijk via bijvoorbeeld Google Formulieren. Er is ongetwijfeld een collega die daar handig in is. Als één collega dit aanmaakt, kunnen alle collega’s daar gebruik van maken door de link naar de leerlingen of ouders te sturen. Waarschijnlijk is het handig om voor leerlingen en ouders een aparte vragenlijst aan te maken.
- Zorg dat leerlingen/ouders verplicht de klas of groep moeten invullen, anders is het lastig om de gegevens te interpreteren.
- Stel naast gesloten vragen ook zeker een paar open vragen. Dat geeft meer kans op bruikbare verbeterideeën.
- Vraag of je ze kan/mag benaderen voor toelichting (dan ook naam laten invullen). Dat kan handig zijn om iets helder te krijgen, leerling/ouders mee te laten denken over een oplossing, et cetera.
Suggestie 2: Organiseer een (online) retrospective per klas of groep
In de blog ‘online retrospective’ geven we tips over hoe je als team online een retrospective kunt organiseren. Datzelfde kun je ook met oudere leerlingen doen:
- Kies een eenvoudig(e) programma of tool (liefst iets wat jullie nu al gebruiken) waarop leerlingen hun input kunnen plaatsen (bijvoorbeeld Miro, Trello of Padlet). Maak twee of drie categorieën aan, bijvoorbeeld: wat werkt, wat een beetje, wat werkt niet (bijvoorbeeld qua afspraken rondom corona) .
- Laat leerlingen dit van te voren ‘invullen’, spreek een maximum af zodat het overzichtelijk blijft.
- Cluster de inbreng en bespreek de inhoud in de klas (of via een videocall) door her en der toelichting te vragen en/of voorbeelden te horen en waar mogelijk acties af te spreken. Vertel in elk geval wat je met de input gaat doen en wanneer/hoe je erop terugkomt.
Met jongere leerlingen werkt het natuurlijk anders dan met oudere leerlingen. Leerlingen in de basisschoolleeftijd hebben ook minder beperkingen op school, maar tegelijkertijd kan het voor hen ook een heftige periode zijn. Bovenstaande retro kun je ook fysiek doen met behulp van post-its en dan de vraag aanpassen: wat vind je moeilijk, een beetje moeilijk of juist leuk aan deze periode? De allerjongste kinderen kun je met behulp van plaatjes of een eigen tekening laten vertellen hoe het met ze gaat en/of wat ze graag anders zouden willen.
Suggestie 3: Organiseer een (digitale) leerlingarena
Bij een fysieke leerlingarena zet je een aantal leerlingen in een binnenkring en de leraren in de buitenkring. De leerlingen krijgen vragen van een leraar die in de binnenkring bij de leerlingen zit. Deze vragen gaan over onderwerpen waarover de leraren graag feedback willen. De leraren in de buitenkring luisteren alleen maar en reageren niet. De uitvoering hiervan is in de anderhalvemetersamenleving lastig. We reiken twee oplossingen aan:
Leerlingen fysiek aanwezig, leraren digitaal
- Organiseer de leerlingarena met zo’n 6 leerlingen zonder een buitenkring met leraren. Laat wel één andere collega aantekeningen maken.
- Film de arena zodat leraren ofwel direct kunnen meekijken of het later kunnen bekijken.
Organiseer een volledig digitale leerlingarena
- Kies zo’n 6 leerlingen uit (afvaardiging van hele school/leerjaar/niveau/et cetera).
- Stuur de deelnemende leerlingen van te voren de vragen/onderwerpen zodat ze er even over na kunnen denken.
- Laat één collega het gesprek voeren aan de hand van de vragen en een andere collega aantekeningen maken. De andere collega’s kunnen meeluisteren. Laat hen het geluid op ‘mute’ zetten en de video uit. Ze reageren nergens op, ze luisteren gewoon mee zodat ze ook een goed beeld krijgen van wat er leeft bij de leerlingen.
Welke manier jullie ook kiezen om de Stem van de Leerling (of ouder) te horen, zorg dat je altijd terugkoppelt wat jullie met de input gaan doen. Niet alles hoeft of kun je tegelijkertijd oppakken. Maak een prioriteitenlijst: wat is haalbaar en heeft veel impact op leerlingen als we het verbeteren? Begin daarmee.
Ben je benieuwd naar de inhoud van de leerKRACHT-aanpak? Én wil je zelf horen en zien hoe scholen met onze aanpak online en offline werken, meld je dan aan voor één van onze webinars!