Gerelateerd artikel
Start jij ook komend jaar met leerKRACHT op jouw school? Schrijf je in voor 24 juni voor een gegarandeerde plek. Klik hier om je in te schrijven.
Wat is Bord in de Klas?
Het verbeterbord in de klas is een middel voor leraren en leerlingen om doel- en actiegericht samen te werken aan onderwijsdoelen en het verbeteren van lessen. Het bord bestaat uit een aantal vlakken: de check-in, successen, doelen, acties en de planning. Het bord wordt gebruikt voor een dagelijkse of wekelijkse bordsessie, geleid door de docent of een van de leerlingen. Deze bordsessie duurt 15 minuten. Gebruik makend van het bord werken leerlingen aan het bepalen van doelen en het uitvoeren van acties om die doelen te realiseren. De doelen kunnen zowel gaan over lesinhoud als over hoe de klas samen wil werken. Met het bord in de klas wordt het eigenaarschap en de betrokkenheid van leerlingen verhoogd, wat weer leidt tot meer leerplezier en betere resultaten.
Aan de slag met het Bord in de Klas
Het Bord in de Klas is bedacht door leraren. In de beginjaren van leerKRACHT introduceerden we het verbeterbord alleen bij de lerarenteams. Die waren zo enthousiast dat ze het zelf gingen inzetten in de klas.
Duizenden leraren in het basisonderwijs, op middelbare scholen en in het beroepsonderwijs werken al met veel plezier met het bord in de klas. Een bordsessie van maar 15 minuten elke week. Het bord is een middel om doel- en actiegericht samen te werken met de leerlingen aan het samen realiseren van onderwijsdoelen. Het bord biedt daarbij richting, inzicht en structuur.
Bovendien merken leraren dat door het gebruik van het verbeterbord in de klas het eigenaarschap, motivatie en de betrokkenheid van leerlingen vergroot. Daarnaast draagt het bord bij aan meer saamhorigheid en onderling begrip in je klas. Dat werkt overal: op basisscholen, middelbare scholen en Mbo’s.
FIGUUR 1: VISUAL VAN BORD IN DE KLAS
Kijk maar eens 2 minuten het verhaal van een docent van een VMBO-Kaderklas over wat zij ervaart. Of kijk naar de korte video van leerlingen van een basisschool die vertellen over hun bordsessie.
FIGUUR 2: BORD IN DE KLAS OP HET VMBO
FIGUUR 3: GROEP 8 LEERLINGEN VERTELLEN OVER BORD IN DE KLAS
We geven je vier handvatten om hier mee aan de slag te gaan:
- Wat is een verbeterbord? Hoe ziet een bordsessie er uit?
- Hoe je kunt starten met het Bord in de Klas
- Hoe je komt tot goede doelen op het bord
- Hoe je er mee verder gaat als het eenmaal draait
1. Wat is een verbeterbord? En hoe ziet een bordsessie eruit?
Een verbeterbord is een simpel whiteboard dat je ophangt in de klas. Daarop staan vier kwadranten: team, doelen, acties en planning. Bij het onderdeel team doe je met de klas een check-in met twee vragen: ‘hoe voelt iedereen zich?’ (aan de hand van drie smileys) en ‘wat voor successen hebben we geboekt de afgelopen week?’ Daarna door naar de doelen: ‘wat willen we bereiken?’ ‘waar staan we ten opzichte van die doelen en zijn er extra acties nodig?’ En tenslotte de planning: ‘wat komt er de komende week op ons af?’.
Klinkt simpel. En dat is het ook. Wat je zult zien is, nadat je als leraar de eerste weken de bordsessie hebt geleid, je de stift al snel kan doorgeven aan een leerling.
2. Hoe introduceer je het bord in de klas?
Stap 1: Ga eerst kijken
Op onze website vind je meer informatie en video’s over hoe het bord met je klas op te zetten. Na het bekijken van vijf korte video’s kun je mórgen beginnen om sámen met jouw leerlingen het onderwijs te verbeteren. Bekijk de video’s hier.
Stap 2: Begin klein
Bijvoorbeeld alleen met de smileys, om met de leerlingen te ervaren hoe het is om met de ‘mood’ van de klas, de dag of week te beginnen.
Stap 3: Zorg voor veiligheid
Waardeer alle input van leerlingen en zorg dat ze op elkaar voortbouwen.
Stap 4: Bouw het uit
Voeg na de smileys het delen van successen toe. Loopt dat? Ga dan met je leerlingen nadenken over doelen die zij willen bereiken en welke acties daarbij horen.
Stap 5: Heb even geduld
De eerste doelen waar leerlingen mee komen zijn misschien niet de belangrijkste voor jou als leraar, maar er komen vanzelf serieuzere doelen op het bord.
Stap 6: Geef leerlingen de leiding
Draait het, wacht dan tot de leerlingen je vragen of zij het van je over mogen nemen. Geef ze dan de stift en geniet!
Stap 7: Laat leerlingen meewerken
Eén leidt de bordsessie, één schrijft, één houdt de tijd bij en één geeft feedback aan het einde.
Stap 8: Kijk terug en verbeter
Vraag na een week of vier aan je leerlingen hoe de bordsessie nog beter kan. Bijvoorbeeld door ze na te laten denken over een aantal vragen: wat zouden we meer moeten doen, wat minder, wat anders, waarmee stoppen en waarmee doorgaan?
3. Hoe kom je tot goede doelen op het bord?
Wat is een goed haalbaar doel? Niets werkt zo goed als successen boeken! Dus zorg dat een doel klein en haalbaar is en in een gering aantal weken behaald kan worden. Een doel voor het bord in de klas begint vaak met “De klas weet/kan/doet/ ervaart (of een ander soortgelijk werkwoord) over x weken…….”. Beschrijf hier dan het gedrag of het resultaat dat na dat aantal weken bereikt is. Zo maak je het klein en concreet. Let op dat het doel niet eigenlijk een actie is.
Hoe kom je tot doelen en acties op het bord die relevant zijn? Dat begint ermee je af te vragen hoeveel ruimte je de klas biedt. Bepaal jij als leraar de doelen en de acties? Laat je de leerlingen de acties bedenken bij doelen die jij bedacht hebt? Of ga je nog verder en laat je de leerlingen zowel de doelen als acties bepalen? Als je hen meer ruimte gunt, heb je werkvormen nodig om hen na te laten denken over de doelen en acties.
FIGUUR 4: HOE STEL JE DOELEN MET DE KLAS?
4. Hoe nu verder?
Wil je zelf met het verbeterbord aan de slag in je groep op de basisschool, je mentorklas in het voortgezet onderwijs of de SLB-klas in het MBO? Ga het gewoon doen en proberen! En kijk naar deze video’s en instructiematerialen.
Daarnaast kan een ander type bord, namelijk het organisatorisch bord (ook wel scrumbord genoemd) helpen bij het samenwerken van leerlingen bij projecten, werkstukken en/of andere opdrachten.
Het scrumbord is een eenvoudig bord dat de voortgang van acties zichtbaar maakt in drie kolommen: te doen, bezig en klaar. Groepjes leerlingen bedenken van tevoren voor een opdracht wat hen te doen staat, hangen dat in de vorm van post-its op bij ‘te doen’ en gaan aan de slag. Als ze met een acties starten hangen ze de post-it bij ‘bezig’ en verhuizen deze naar ‘klaar’ als de actie afgerond is. De zichtbaarheid van de status van hun acties stimuleert hen voortgang te maken, hulp te vragen (of te bieden) en geeft voldoening na de afronding van acties.
Klik hier voor meer informatie over het organisatorisch bord en praktijk voorbeelden van hoe dit werkt in de klas.
Aan de slag met bord in de klas?
Meer informatie
Videomateriaal
Praktijkvoorbeeld: Deltion College, Zwolle.
Videomateriaal
Waarom het bord in de klas?
Videomateriaal
Bekijk het leerKRACHT-webinar over bord in de klas
