ROC Mondriaan: cultuurverandering in de praktijk

ROC Mondriaan telt 27 min of meer zelfstandige scholen van 400 – 1000 studenten, verdeeld over 6 campussen en in totaal 18 gebouwen. Ik ga in gesprek met Hans Camps (lid CvB) en Eric van Deijk (onderwijsmanager School voor Zorg en Welzijn Westland).

Eric van Deijk, onderwijsmanager in Naaldwijk: ‘leerKRACHT heeft een aanpak ontwikkeld die veel docenten enorm aanspreekt. Typerend is, dat het team van de School voor Z&W al vóór mijn komst besloten had mee te doen.

Toen lag de vraag op tafel: wat kunnen we doen om het onderwijs te verbeteren? Ik heb me daar toen bij aangesloten, en ben meteen meegezogen in het proces. De eerste trainingen aan het begin van het schooljaar, samen met de schoolcoach en 5 teamleden, waren positief en tegelijk behoorlijk confronterend. Direct lag de vraag ‘Waar ben je mee bezig?’ op tafel.

Met de poten in de klei

In oktober zijn ze begonnen met het eerste team op school, en in de loop van dit jaar zijn stapsgewijs twee andere teams gestart. Eric: ‘Wat ik er goed aan vind? Ik vind het prachtig om als schoolleider met ‘de poten in de klei’ te staan. Iedere maandagochtend is er een bordsessie waar concrete plannen worden uitgewisseld.’
Hans Camps, CvB-lid: ‘In feite zit de hele PDCA-cyclus in dit proces, zonder dat deze van bovenaf is opgelegd. Leraren krijgen veel meer regie op hun eigen primaire proces. Mijn rol en die van Eric verandert daardoor. We zijn veel meer bezig met ‘snappen wat er gebeurt, en proberen daarbij aan te sluiten.’

Fouten maken mag

Daarnaast bezoeken leraren elkaars lessen en ontwerpen ze samen lessen en projecten. Eric: ‘Het gaat weer over onderwijs. We hebben lol in het samen bedenken van oplossingen en nieuwe ideeën. Ook sceptische mensen zijn daarbij waardevol. Mensen leren doelen formuleren waar je iets aan hebt en ontdooien tijdens dit soort bijeenkomsten. Daarbij helpt, dat leraren leren hoe ze elkaar feedback kunnen geven op een manier waar hun collega iets mee kan. Eric: ‘Mensen krijgen daardoor een andere mindset. Fouten maken mag. Er ontstaat meer veiligheid in het team.’

Beproefde methodiek

Hans: ‘Wat leerKRACHT overtuigend maakt, is dat het gebaseerd is op een beproefde methodiek die in het bedrijfsleven al jarenlang zijn waarde bewezen heeft. Maar je moet wel een believer zijn. Dat zag ik bij Tata Steel, tijdens het besturenprogramma. Zo’n methodiek werkt alleen maar goed als men in een organisatie van hoog tot laag erin gelooft. Dan zie je overal in de organisatie van die borden staan, en grijpt het in elkaar.’ Hij vertelt ook met plezier over het bezoek aan TomTom. Hans: ‘Daar zijn ze óf van de grote verhalen. Natuurlijk is er een lange termijn strategie.’ Maar ‘Wat gaan we morgen doen’ dat is wat telt. Na een periode van 6-8 weken vindt er reflectie plaats, en is er ruimte voor nieuwe ideeën. Die werkwijze houd je bij de les.’

Stapsgewijs

En wat gebeurt er volgend jaar? Hoe gaat het verder? Hans: ‘Ook dit pakken we stapsgewijs aan. Op ons Mondriaansymposium (iedere twee jaar voor alle medewerkers van ROC Mondriaan) worden twee leerKRACHT-workshops gegeven. We gaan zien welke team daarna ermee aan de slag willen.’ Eric: ‘Het blijft een eigen keuze van teams. Ik verwacht dat er volgend jaar bij ROC Mondriaan wel meer teams mee beginnen. Maar ze moeten wel zelf willen want de startfase van leerKRACHT kost tijd en dat moet je niet onderschatten.’