Na twee jaar leerKRACHT, ben je er dan?
Als je zo’n kop leest, dan weet je het wel. Het antwoord kan alleen maar ‘nee’ zijn. Het creëren van een cultuur van ‘elke dag samen een beetje beter’ is geen sprint maar een marathon. Als school ben je na 2 jaar leerKRACHT nog erg kwetsbaar. Bijvoorbeeld als er een nieuwe schoolleider komt die het niet pikt dat het team mee de koers bepaalt. Of bovenschoolse management dat leerKRACHT als een project beschouwt en het tijd vindt voor ‘gepersonaliseerd leren’ of iPAD-onderwijs. Wat doe je dan als jij gelooft dat samen verbeteren hét recept is voor meer werkplezier en beter onderwijs?
Dat hangt ervan af wat jouw rol is binnen de school. Hier 3 ideeën voor leraren, 3 voor schoolleiders en 3 voor bovenschoolse directeuren.
3 ideeën voor leraren
Hoe meer succes jullie samen in het team en met je leerlingen boeken, hoe robuuster het is wat jullie doen:
1. Gewoon lekker doortrekken met je eigen team
Dit ligt het meest voor de hand. Hoe meer impact jullie bereiken, hoe meer plezier je hebt als team in het samen verbeteren, des te meer jullie je collega’s inspireren. We zien een 1 op 1 verband tussen ‘doen’ en ‘succes ervaren’. Teams die wekelijks samen aan de slag zijn met de leerKRACHT-instrumenten (bordsessie, lesontwerp, lesbezoek, stem van de leerling) boeken meer successen.
2. Vraag je leerlingen om feedback en tips
Ik was laatst op de Diamant, een VMBO-school in Den Haag. Ik sprak daar met een leraar, Eric Maas, die sinds een paar maanden de OnzeLes.nl feedback-app gebruikt. Elke maand heeft hij een gesprek met zijn leerlingen over wat er beter kan in de les. En zij helpen hem dat te realiseren. ‘Trouwens, ze letten nog beter op ook’, vertelde hij, ‘omdat ze willen zien of ik wel doe wat we samen bedacht hebben’. Zulk voorbeeldgedrag straalt uit en voor je het weet gaan nog meer collega’s meedoen.
3. Betrek je leerlingen met het ‘bord in de klas’
Iedereen die meemaakt wat er loskomt met het verbeterbord in de klas gunt dat zijn collega’s en hun leerlingen. En laat het zelf niet meer los. Waarom? Door de betrokkenheid van je leerlingen. Die samen met jou optrekken om het onderwijs te verbeteren en om elkaar te helpen. Er staan veel filmpjes en verhalen op onze site: https://stichting-leerkracht.nl/bord-in-de-klas/. Bekijk die en ga er met je leerlingen mee aan de slag, plezier en succes verzekerd.
3 ideeën voor schoolleiders
Jouw rol is cruciaal. Als jouw team jou niet mee ziet doen dan gaat het fout. Wat kun je doen?
1. Zorg samen voor ambitieuze doelen.
Je krijgt ambitieuze, haalbare doelen als je die samen met je team bepaalt. Dat gaat nog beter als je daarvóór een leerling-arena organiseert. En daarna je team de ruimte laat om de ‘hoe’ en ‘wanneer’ in te vullen. Zo’n leerling-arena is überhaupt een ontzettend krachtig instrument om de stem van de leerling te laten horen. Op de pagina ‘Leerlingarena’ vind je alles wat je nodig hebt om er mee aan de slag te gaan.
2. Maak van alle vergaderingen leerKRACHT-achtige bijeenkomsten
Waarom die saaie teamvergaderingen, ellenlange leerlingbesprekingen en ‘informatieve’ studiedagen. Ga overal aan de slag met verbeterborden en met werkvormen waarbij iedereen actief ideeën uitwisselt. Wat zien wij op scholen gebeuren? We zien teams het verbeterbord gebruiken voor de leerlingbesprekingen. Of ‘interne pizzasessies’ maken van hun studiedagen. Met bijvoorbeeld een open space, waarbij leraren onderwerpen inbrengen waar ze willen halen of brengen. En de teamvergadering? Als die niet afgeschaft kan worden kan hij vast in 15 minuten bij het bord en de rest in kleinere groepjes daarna.
3. Zorg voor tijd en ben er dan zelf bij
Zorg dat er een vast moment is waarop de hele school werkt aan samen verbeteren. En spreek samen af hoe je die tijd invult (bijv. eerst een bordsessie en dan lesontwerp). Dat hoeft niet op één manier, maar als iedereen maar wat doet dan werkt het niet. Plan dit moment vast in de school-agenda in en wijs alle uitnodigingen van buiten af. Ook voor jezelf, het is cruciaal dat jij erbij bent. Ter inspiratie: bij de bierfabriek van Heineken in Zoeterwoude is het verboden voor managers om afspraken met hun teamleiders te maken tussen 09:00-11:00 uur. Die teamleiders zijn dan op de werkvloer actief met hun teams. Punt.
3 ideeën voor bovenschoolse directeuren
Een school kan zonder jouw hulp met leerKRACHT starten, maar zonder jouw betrokkenheid zijn ze kwetsbaar. Wat kun jij doen?
1. Ga naar de ‘gemba’
De gemba! Zo noemen ze in een fabriek de plek waar het gebeurt: de werkvloer. Wil je weten hoe het beter kan? Vermijdt rapporten en cijfers, ga gewoon kijken. Hoe kan dat er op school uitzien? Woon bijvoorbeeld bordsessies bij, zowel met het lerarenteam als bordsessies met leerlingen in de klas. Stel vragen bij het bord, om te begrijpen wat de doelen voor de leerlingen kunnen betekenen. Volg dat op met het bezoeken van lessen om te zien of dat lukt. En interview leerlingen om te begrijpen wat voor hen belangrijk is en wat zij merken van de verbetering op school. Je leert hier zó veel van, dat je daarna vast weet wat je moet doen. Wat? Geen idee, dat merk je vanzelf.
2. Ga zelf aan de slag met je directie of MT
Stop met vergaderingen met het directieteam waarin jullie agendapunten uitstorten over deelnemende schoolleiders. Ga samen met je schoolleiders de directievergadering voorbereiden, waarbij uitwisseling het uitgangspunt is. En, na een paar keer, geef hen de leiding, schuif aan en neem deel. Ervaar dat bij jullie hetzelfde gebeurt als in teams: meer ambitie, plezier en betrokkenheid. Geloof je niet dat dat kan, lees dan dit interview.
3. Zorg voor uitwisseling tussen scholen
Organiseer bijeenkomsten waarin scholen onderling uitwisselen. Bijvoorbeeld een gezamenlijke studiedag met workshops die leraren van jouw scholen zelf aandragen. Of stimuleer dat school-1 op haar studiedag met het hele team op bezoek gaat bij school-2 die in vol bedrijf is. Dat inspireert. En, het spreekt ondertussen vanzelf, zorg dat je er zelf bij bent.
Wat missen we hier dat jullie doen op je school om een cultuur van ‘elke dag samen een beetje beter’ voeding en water te geven? Ben benieuwd naar jullie ervaringen!
