Verbeteren in het natuurlijke ritme van mbo-opleidingen
‘Ja, we willen graag het onderwijs nog beter maken voor onze leerlingen’, hoor ik docententeams in het MBO voor de zomervakantie roepen. En als ik dan na de zomervakantie in gesprek ga met dezelfde docententeams, hoor ik al een paar jaar hetzelfde: ‘we hebben het zo druk, de leerlingen/studenten staan (nog) niet in de leerstand, de sfeer in de groep is onrustig en draagt (nog) niet bij aan een prettig leerklimaat. We willen wel het onderwijs verbeteren maar nu komt het er allemaal bij en dat is te veel.’
Dit gezien en gehoord hebbende, zette me aan het denken. Het vertrekpunt is een gezamenlijke ambitie. Tegelijkertijd gaat LeerKRACHT over aanpakken van waar je vandaag last van hebt en waar je morgen mee aan de slag kunt om het overmorgen al wat beter te kunnen doen. Dit betekent volgens mij ook aansluiten bij het ‘natuurlijke ritme’ van het schooljaar.
Geef kleur aan de perioden in het schooljaar!
Wellicht is het een idee om als MBO-team het jaar te verdelen in rode, groene en oranje perioden als het gaat om onderwijsverbetering. Elke periode kenmerkt een onderscheidende ambitie. Periode 1 is rood gekleurd. In die periode staat het voorwaarden scheppen voor een goed leerklimaat centraal. De relatie docent-leerling en relatie tussen de leerlingen in de groep staan dan centraal (pedagogiek en groepsdynamiek).
De instrumenten van de methodiek van LeerKRACHT zijn dan een middel en om een goed leerklimaat te realiseren. Immers, de stem van leerling is een cruciale factor. Van hen krijg je immers te horen wat ze nodig hebben om te leren.
Als docenten is het belangrijk om met elkaar de acties af te spreken wat je in gezamenlijkheid doet om het klimaat te realiseren. Bepaal met elkaar wat er beter kan in relatie met je leerlingen en tussen de leerlingen in de klas, help elkaar de lessen dusdanig voor te bereiden zodat het klimaat in de klas focus krijgt. Bekijk bij elkaar in de les hoe het uitpakt en bouw zo met elkaar een ritmiek op van continue focus op het verbeteren van het leerklimaat.
Eerst relatie dan prestatie
Wanneer je in de relaties hebt geïnvesteerd, is er ruimte in het hoofd en daadwerkelijke tijd om te verbeteren op de onderwijsinhoud. De groene periode breekt dan aan, dit zal ongeveer vanaf periode 2 zijn. Tijd voor nieuwe focus en dus een nieuwe ambitie, namelijk onderwijsinhoud en nieuwe doelen. De ritmiek van de instrumenten blijft hetzelfde en uiteraard hou je vast aan wat je hebt opgebouwd in de eerste periode. In periode 2 en 3 heb je dan ongeveer 12 weken om intensief en met focus met elkaar bezig te zijn om de lessen en/of het curriculum te analyseren en te verbeteren. Hierin kan je heel wat realiseren met elkaar!
Elke dag samen een beetje beter
Periode 4 is oranje, vanaf ongeveer half mei. In deze periode bespreek je met elkaar wat nog nodig is in ontwikkeling van lessen en overige onderwijsinhoudelijke zaken. Tevens kijk je vast vooruit naar het volgende schooljaar. Wat heb je ontwikkeld en neem je mee naar het volgende schooljaar en wat laat je achter je. Zo begin je het nieuwe schooljaar al met een verbetering ten opzichte van vorig jaar en heb je de rust om te investeren in de relatie met (nieuwe) leerlingen.
Het is zo maar een idee. Succes!
