Wat kan de leerling de leraar leren?

‘Eén van de mooiste momenten die ik meemaakte het afgelopen schooljaar was op een school in een Rotterdamse achterstandswijk’, vertel Jaap Versfelt, initiatiefnemer van stichting leerKRACHT. Ik was daar op bezoek bij het team om te zien hoe leerKRACHT hen helpt met ‘elke dag samen een beetje beter’. Elke keer dat ik bij een school op bezoek ga wil ik dolgraag de les in, om te zien wat het effect is op de leerling. Daar doen we het immers voor.

 

Deze keer ging ik op bezoek bij groep 6. Ik zag de laatste les van de dag. Aan het einde van de les evalueerde de juf hoe het was gegaan met de doelen van die dag. Op de rechterkant van het bord was een thermometer getekend met daarboven de 2 doelen. Links van de thermometer stonden de cijfers 4 tot en met 10. Elk van de leerlingen moest aangeven waar zij nu stonden. Het was een feest van achten, negens en tienen die de leerlingen zichzelf gaven. Om dit succes te vieren mocht de hele klas een kwartiertje buiten ‘zuurstof tanken’.

Alle kinderen renden naar buiten, behalve twee jongetjes die naar me toe kwamen. ‘Meneer, meneer, wat een geweldig idee van u!’ Ik was een beetje verbaasd en vroeg ‘wat dan?’. ‘Het bord meneer, het bord’. ‘Ahh’, zei ik, dat is eigenlijk niet mijn idee maar van jullie juf, mijn idee was dat jullie juffen en meesters samen een bord zouden gebruiken. Maar vertel eens jongens..?’ Wat volgde was een enthousiaste uiteenzetting van het bord in de klas, van met leerlingen doelen stellen, met hen nadenken over hoe deze te halen, samen successen vieren en verbeteracties inplannen. Van betrokkenheid, teamwerk, creativiteit en samen problemen oplossen. De commissie Onderwijs2032 zou voor de grap eens in deze klas moeten gaan kijken, hier worden alle ’21st century skills’ elke dag geoefend.

Wat ik in Rotterdam zag, zie ik bijna op elke leerKRACHT school gebeuren. Leraren die hun leerlingen betrekken bij het verbeteren van de kwaliteit van onderwijs. Van VWO 6 tot de kleuters. Als ik dit zie wordt ik blij, enorm blij. Waarom? Denk maar eens door. Wat levert leerKRACHT op? Dat er 10 of 100 leraren samen nadenken over het verbeteren van het onderwijs i.p.v. 1 alleen. Maar wat als we niet stoppen bij 10 of 100 leraren maar daar 200 of 1.000 leraren en leerlingen van maken, die samen meedenken en meehelpen? Wat kun je dan bereiken?

Wat dat voor effect heeft merkte ik toen ik op bezoek was bij een middelbare school in Den Haag. Daar hadden de leraren in Mavo-3 de mentorlessen omgebouwd tot bordsessies met hun leerlingen en de rest van de mentorles gebruikten de leerlingen om samen aan hun doelen te werken. Dat deden ze bijvoorbeeld door in groepjes van 4 te werken aan vakken waarbij 3 van de leerlingen zwak waren en 1 sterk. Het effect was dat 79 van de 80 leerlingen overging van Mavo-3 naar Mavo-4. Toen ik op bezoek kwam was het nieuwe schooljaar 4 weken onderweg. De leraren van Mavo-4 waren heel ongerust, ze herkenden hun leerlingen van het vorige jaar niet meer terug. Het grote verschil: geen mentorlessen, dus geen bordsessies en daarmee geen betrokkenheid van de groep.

Wat kan de leerling de leraar leren? Dat zij net als de leraar vooral beter worden door van elkaar te leren en samen het onderwijs te verbeteren. Begin ook eens met een bord in de klas, al was het alleen maar met de smileys.