Lesbezoek en gezamenlijk lesontwerp in coronatijd
De leerKRACHT-methodiek bestaat uit vier instrumenten: bordsessies, gezamenlijk lesontwerp, lesbezoek en feedback en de stem van de leerling. Over de bordsessies schreven we al een blog waarin we aangeven hoe je dat in coronatijd kunt aanpakken. Alle instrumenten dragen bij aan een cultuur van ‘Elke dag samen een beetje beter’. En dan met name door de samenhang van de verschillende instrumenten. En daar zit juist in deze tijd de sleutel: verbind het lesbezoek aan gezamenlijk lesontwerp. Dat is altijd al een goed idee, maar helpt je nu extra omdat je daarmee elkaar helpt om vorm te geven aan lessen in een situatie die voor iedereen nieuw en spannend is. Hieronder leggen we aan de hand van de meest voorkomende situaties uit hoe je dat aan kunt pakken.
Situatie 1: je geeft online les
Als je online lesgeeft, dan zien we daarbinnen twee variaties: je geeft online les en al je leerlingen zijn ook online, of jij bent online en je klas zit fysiek bij elkaar en ziet jou op het digibord (onder begeleiding van een andere collega of onderwijsassistent).
a. Jij en je leerlingen zijn online
Over deze situatie schreven we al eerder een blog. Online kan een collega vrij makkelijk aanhaken. En juist bij online lesgeven is het goed om gezamenlijk lesontwerp en lesbezoek te combineren. Wat werkt bij online lesgeven, wat juist niet? Hoe doet je collega dat? Wat ga je uitproberen? Door van te voren hierover met een collega te sparren en vervolgens elkaars online lessen te ‘bezoeken’, maak je snel meters in het steeds beter online lesgeven.
b. Jij bent online, je leerlingen zitten in lokaal
In deze situatie kun je met recht zeggen ‘elk nadeel heb zijn voordeel’. Want er is dus een collega bij jouw leerlingen, dus eigenlijk vindt er al lesbezoek plaats. Wat je in zo’n situatie kunt doen is van te voren met je collega bespreken wat je deze les belangrijk vindt en waar je wilt dat hij of zij op let. Als je het koppelt aan gezamenlijk lesontwerp, kun je nog verder gaan en de les samen voorbereiden. Dan gebruik je de denkkracht van je collega, want op deze manier lesgeven is nieuw en jullie hebben er beide een rol in. Samen sparren over hoe je dat gaat aanpakken is heel nuttig. Na de les zoek je een moment om de les vervolgens na te bespreken.
Omdat de tijd voor bovenstaande aanpak er niet altijd is in deze roerige tijd, is er ook een lichtere optie. Stel je collega na de les een paar gerichte vragen. Misschien twijfel je of jouw uitleg landde, je kunt nu eenmaal minder goed de non-verbale reactie van leerlingen op afstand zien. Of heb je vragen over de betrokkenheid van een aantal specifieke leerlingen. Hoe dan ook, benut je collega die bij de leerlingen aanwezig was. Zo is je collega nog meer van waarde en niet alleen de ‘oppasser’ van de leerlingen.
Situatie 2: je geeft fysiek les
Ook nu zijn er weer twee variaties: jij en je leerlingen zitten fysiek in één lokaal of jij en de meeste leerlingen zitten fysiek in één lokaal en sommige leerlingen volgen de les vanuit huis, online.
a. Allemaal fysiek
Dit is de meest ‘gewone’ situatie. Maar zeker in het VO en MBO ook weer niet, want je hebt afstand te houden tot je leerlingen. En regelmatig zullen er leerlingen afwezig zijn, meer dan voorheen. En wellicht zijn er achterstanden. Kortom, nieuwe uitdagingen bij al je collega’s spelen. Het antwoord op de vraag hoe je hier in je lessen mee omgaat, hoef je niet in je eentje te bedenken. Ga hier regelmatig samen met een collega over nadenken. En bespreek ook hoe dat in de les heeft uitgepakt, ook als je collega niet in jouw les heeft kunnen meekijken. Hier kan het 4e instrument van de leerKRACHT-methodiek een rol spelen: benut de laatste minuten van de les om aan leerlingen feedback te vragen. Zij zijn dus eigenlijk de observanten. En bespreek de uitkomst (feedback van je leerlingen en je eigen waarneming) met je collega. Zo kun je gezamenlijk lesontwerp en lesbezoek combineren om antwoorden te vinden op de uitdagingen die corona met zich meebrengt.
b. Aantal leerlingen volgt de les vanuit huis
In dit geval kun je het aanpakken zoals hierboven beschreven maar is er ook nog een extra mogelijkheid. Als je tijdens je les Teams of een ander programma aanzet om leerlingen thuis mee te laten doen met de les, kun je de les ook opnemen. Dat heeft meerdere voordelen: je kunt een gedeelte van de les (bijvoorbeeld de uitleg) hergebruiken voor leerlingen die te ziek waren om de les op dat moment te volgen. En je kunt (een gedeelte van) de les laten bekijken door een collega en op die manier lesbezoek vormgeven. Bijvoorbeeld omdat je collega wil leren hoe je zowel leerlingen in het lokaal als thuis bedient of omdat jij feedback wilt op hoe je dat doet.
Natuurlijk is het logisch dat bovenstaande suggesties alleen maar van de grond komen als er enige rust is in je hoofd en werkzaamheden. In tijden van crisis is dat niet altijd het geval, dan richt je je op het meest urgente op dat moment. Met deze blog hopen we je in elk geval handvatten te bieden waarmee je juist nu samen kunt werken met je collega’s. Iedereen zit met dezelfde vraagstukken, probeer niet in je eentje het wiel uit te vinden. Wie ga jij morgen om hulp vragen of aanbieden?
Ben je benieuwd naar de inhoud van de leerKRACHT-aanpak? Én wil je zelf horen en zien hoe scholen met onze aanpak online en offline werken, meld je dan aan voor één van onze webinars!
