Strategisch HRM-beleid door in te zetten op een verbetercultuur

In een professionele schoolorganisatie gaan de ontwikkeling van onderwijs en personeel hand in hand. Strategisch HRM-beleid zorgt ervoor dat het personeelsbeleid het realiseren van schooldoelen ondersteunt. In de praktijk zijn schooldoelen echter vaag, zijn er teveel doelen en zijn die doelen niet direct toepasbaar. Leraren en schoolleiders en schoolleiders hebben daarom praktische handvatten nodig om met deze schooldoelen aan de slag te gaan. Een verbetercultuur op school is daar het antwoord op. In zo’n cultuur leren leraren van elkaar en verbeteren zij samen en doelgericht het onderwijs. Maar hoe werk jij als HRM-professional aan zo’n cultuur op jullie scholen? Het goede nieuws is dat dit kan, met bewezen impact. In deze blog schetsen we hoe jij het verschil kunt maken en geven we je vier praktische handvatten om vandaag nog mee aan de slag te gaan.

Als HRM-verantwoordelijke sta je voor de uitdaging om personeelsbeleid te voeren dat bijdraagt aan de kwaliteit van het onderwijs én dat ervoor zorgt dat medewerkers tot hun recht komen. Maar hoe doe je dat? Door mensen aan te nemen met de beste papieren? Gezien het lerarentekort ben je waarschijnlijk al blij dat je de personeelsbezetting rond krijgt.

Door een strak systeem van functionerings- en beoordelingsgesprekken te voeren in combinatie met persoonlijke ontwikkelingsplannen? Dat kan al snel tot een groot papiercircus leiden, zonder werkelijk resultaat. Proberen jullie werkdruk aan te pakken door er meer mensen bij te zetten? Dan merk je dat die oplossingen alleen tijdelijk soelaas bieden.

Er is een effectief antwoord: zet in op een verbetercultuur

Onderzoek van de Onderwijsinspectie naar schoolverschillen laat zien dat scholen die meer bereiken met hun leerlingen een verbetercultuur hebben. Op scholen die kinderen minder kansen bieden staan leraren er alleen voor in de klas. Onderzoek van McKinsey onder duizenden Nederlandse scholen bevestigt dit beeld.: een verbetercultuur is het antwoord op beter onderwijs en het terugdringen van kansenongelijkheid.

In zo’n cultuur leren leraren van en met elkaar. En verbeteren ze samen met de schoolleider en de leerlingen het onderwijs. Niet af en toe, maar elke dag. Niet met een paar enthousiastelingen, maar met iedereen op school. En niet omdat het moet, maar omdat ze dit zelf willen.

Dat leren van elkaar gebeurt door lesbezoeken af te leggen, samen lessen te ontwikkelen, doelgericht teamoverleg te voeren en door leerlingen om feedback te vragen. Op scholen die zo werken wordt niet vergaderd over organisatorische zaken, maar samen gewerkt aan de lespraktijk.

We weten nu dat een verbetercultuur het verschil maakt voor leerlingen.

Wat doet een verbetercultuur voor leraren?

Onderzoek van de Inspectie laat zien dat 75 procent van de leraren zelden of nooit bij een collega in de les kijken: zij staan er alleen voor. Als je het motivatie-onderzoek van Ryan en Deci erbij pakt snap je waarom leraren daarom zoveel werkdruk ervaren. Dat komt niet alleen doordat ze veel te doen hebben, dat komt door de organisatie waarin zij werken.

Ryan en Deci laten zien dat als je in een organisatie werkt waarin je weinig controle hebt over je werk, waarin je beperkte ondersteuning krijgt van je collega’s en waar je vaardigheden mist om je werk uit te voeren dat mensen minder werkplezier beleven. Werkdruk slaat dan om in stress of burn-outs.

In een school met een verbetercultuur is dit anders. Daar bepalen teams van leraren samen wat belangrijk is voor hun leerlingen, en wat niet. Daar ondersteunen ze elkaar bij het werken aan de lespraktijk. En worden ze beter in hun vak. Dat motiveert.

Hoe start je met een verbetercultuur in de praktijk?

Als een verbetercultuur het antwoord is op de vraag hoe je personeelsontwikkeling en onderwijsontwikkeling hand in hand laat gaan, hoe pak je dat dan aan?

1. Verdiep je in de verbetercultuur voor strategisch HRM

Als je een verandering in gang zet, dan is het noodzakelijk dat je zelf (en de collega’s die hierbij een rol spelen) overtuigd bent van de weg die je in wilt slaan. Lees de onderzoeken van de Inspectie en McKinsey. Ga ook kijken bij bedrijven, zorginstellingen en scholen die inzetten op een verbetercultuur. In bedrijven en zorginstellingen heet het Lean of Agile-Scrum. Meer dan 1.000 Nederlandse scholen zijn gestart met stichting leerKRACHT om zo’n cultuur te creëren. Ga op zoek gaan naar antwoorden op vragen als: waarom zijn zij ermee gestart? Wat doen ze in de praktijk? Hoe zijn ze begonnen? Wat is het effect? Wellicht zijn er binnen je eigen schoolorganisatie ook al echt goede teams die als voorbeeld kunnen dienen. Op onze website vind je een overzicht van scholen die werken aan een verbetercultuur.